صفحه ١٨٨

سوره الكهف، آيه 54

وَ لَقَدْ صَرَّفْنا فِي هذَا الْقُرْآنِ لِلنَّاسِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ وَ كانَ الْإِنْسانُ أَكْثَرَ شَيْ ءٍ جَدَلًا «54»
والبتّه ما در اين قرآن از هر مثلى براى مردم متنوّع بيان كرديم، و (لى) انسان بيش از هر چيز جدال كننده است.

نكته ها:
 «صَرَّفْنا» به معناى بيان هاى گوناگون است، يعنى ما به هر زبان و منطقى كه امكان اثر داشته، با آنان سخن گفته ايم. «جِدالَ» به معناى گفتگو به گونه ى نزاع و برترى طلبى است.
انسان در كنار زمينه هاى مثبتى كه دارد، همچون داشتن روح الهى، برترى بر فرشتگان و سجود آنان بر او و قدرت نفوذ و تسخير هستى و مانند آن، نقاط منفى زيادى نيز دارد كه در آيات قرآن به آن اشاره شده است، از قبيل: ظَلُوماً جَهُولًا أَكْثَرَ شَيْ ءٍ جَدَلًا جَزُوعاً هَلُوعاً مَنُوعاً لَفِي خُسْرٍ لَيَطْغى ، و ....
پيام ها:
1- تكرار و تنوّع وتمثيل، شيوه ى ضرورى و مفيد براى ارشاد و هدايت و تربيت مردم است. «صَرَّفْنا ... لِلنَّاسِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ»
2- هدف قرآن، هدايت همه ى مردم است و مثال هاى قرآن براى فهم عموم مردم است. «صَرَّفْنا ... لِلنَّاسِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ»
3- خداوند حجّت را به وسيله ى قرآن بر مردم تمام كرده است. «لَقَدْ صَرَّفْنا لِلنَّاسِ»
4- در قرآن براى هر يك از اصول ارشاد و هدايت، مثالى است. «كُلِّ مَثَلٍ»
5- اگر روحيّه ى پذيرش در انسان نباشد، مثال هاى بيشتر او را به جدال بيشتر مى كشاند. «كُلِّ مَثَلٍ أَكْثَرَ شَيْ ءٍ جَدَلًا»
6- انسان موجودى تنوّع طلب و مجادله گر است. صَرَّفْنا ... جَدَلًا