صفحه ٢٨

8- در نظام هستى، همه چيز منظّم، قانون مند و تفكيك شده است تا اصطكاك و تداخل و فروپاشى پيش نيايد. «وَ كُلَّ شَيْ ءٍ فَصَّلْناهُ تَفْصِيلًا»

سوره الإسراء، آيه 13

وَ كُلَّ إِنسانٍ أَلْزَمْناهُ طائِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَ نُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ كِتاباً يَلْقاهُ مَنْشُوراً «13»
و كارنامه ى هرانسانى را در گردنش بسته ايم و روز قيامت براى او نوشته اى بيرون آوريم كه آن را در برابر خود گشوده مى بيند.

نكته ها:
كلمه ى «طائِرٍ» در آيه، كنايه از عمل انسان است، زيرا اعمال انسان همچون پرنده پرواز دارد تا به صاحبش برسد و پرونده عمل هر كس، از خير و شرّ، به گردنش آويخته مى شود.
در قرآن بارها به مسأله نامه ى عمل اشاره شده و در آيات مختلف نكاتى مطرح گرديده است، از جمله:
1- نامه ى عمل براى همه است. كُلَّ إِنسانٍ أَلْزَمْناهُ طائِرَهُ ...
2- در آن نامه چيزى فروگذار نشده است. «لا يُغادِرُ صَغِيرَةً وَ لا كَبِيرَةً» «1»
3- مجرمان از آن مى ترسند. «فَتَرَى الْمُجْرِمِينَ مُشْفِقِينَ مِمَّا فِيهِ» «2»
4- خود انسان با خواندن نامه ى عملش، حاكم و داور است. «اقْرَأْ كِتابَكَ كَفى  بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيباً» «3»
5- رستگاران، كتابشان به دست راست داده مى شود و دوزخيان به دست چپ. أُوتِيَ كِتابَهُ بِيَمِينِهِ ... بِشِمالِهِ «4»