معارف بوک

به گونه اى به فراموشى سپرده مى شوند که گویا اهل این دنیا نبوده اند. این بیگانگى آنها از دنیا و فراموش شدنشان دومین نکته اى است که حضرت على (علیه السلام) به عنوان پند مردگان بیان کرده است.
3. «اَوْحَشُوا ما کانُوا یُوطنونَ، وَاَوْ طَنُوا ما کانُوا یُوحِشُونَ؛ آنها از جایى که وطنشان بود (دنیا) وحشت نمودند و جایى را که از آن وحشت داشتند وطن همیشگى انتخاب کردند!».
وطنشان دنیا بود، امّا ناگهان از این وطن وحشت مى کنند، چون وقتى از دست مى روند ماندشان در دنیا وحشتناک است. بدن رو به سوى پوسیدگى رفته، متعفن و متلاشى مى شود. اگر توان سخن گفتن داشتند خودشان هم مى گفتند ما را زودتر دفن کنید.
بعضى از افراد، هنگام عبور از کنار قبرستان، روى خود را برمى گردانند، یا زمانى که سخن از مرگ به میان مى آید با تعبیراتى همچون «هفت کوه در میان» و «چشم شیطان کور و گوش شیطان کر» و مانند آن، از این سخنان مى گریزند و به این شکل وحشت خود را از مرگ نشان مى دهند؛ امّا پس از مرگ به آنچه که وحشت داشتند انس مى گیرند.
4. «وَاشتَغَلُوا بِما فارَقُوا، وَ اَضاعُوا ما اِلَیْهِ انْتَقَلُوا؛ به چیزهایى خود را مشغول ساختند که بالاخره از آنها جدا شدند، امّا آنچه را که مى بایست سرانجام به آن برسند ضایع ساختند».
اینها در دنیا که بودند اشتغال به چیزى داشتند که باید از آن عبور