صفحه ١٣٩

6
توفیق الهى

اگر بخواهیم در مسائل اخلاقى موفّق باشیم باید توفیق الهى ما را همراهى کند. تا زمانى که توفیقات الهى شامل حال نشود راه به جایى نخواهیم برد؛ چراکه موانعِ سر راه فراوان است. هوى و هوس هاى درون، شیطان، ظالمان، و مفسدانى که منافع خود را در مفاسد اخلاقى مى بینند، سدّ راه پیشرفت و تهذیب اخلاق اند، و لذا باید دست به دامان خداوند متعال بزنیم تا مشمول توفیقات الهى شویم. علماى علم اخلاق نقطه مقابل «توفیق» را «خذلان» مى گویند. اگر خداوند انسان را به حال خود واگذار کند وتوفیقش ندهد، به مقصد نمى رسد و دچار خذلان مى شود.
در بحث توفیق الهى چهار نکته باید روشن گردد:
1. تعریف و معناى توفیق
2. انواع و اقسام توفیق
3. اسباب جلب توفیق
4. عوامل سلب توفیق