صفحه ١٢٥

جواب: واعظ هفتم شامل همه چیز و همه کس مى شود و استثنایى ندارد. طبق ضرب المثل معروف، از لقمان پرسیدند: ادب از که آموختى؟ گفت: از بى ادبان. پرسیدند: چطور؟ گفت: آنچه آنها انجام دادند (کارهاى زشت) را ترک کردم.(1) بنابراین، مى توان از زندگى انسان هاى بد هم پند گرفت.

پند عصیانگران از منظر قرآن!
خداوند متعال در آیات مختلفى به این مطلب اشاره کرده، که به دو نمونه آن قناعت مى کنیم:
1. در آیه دهم سوره محمد مى فرماید: (أَفَلَمْ یَسِیرُوا فِى الأَرْضِ فَیَنْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ دَمَّرَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ وَلِلْکَافِرِینَ أَمْثَالُهَا)؛ «آیا در زمین سیر نکردند تا ببینند عاقبت کسانى که قبل از آنان بودند (و با حق ستیز کردند) چگونه بود؟! خداوند آنها را هلاک کرد! و براى کافران امثال آنها خواهد بود».
طبق این آیه شریفه عاقبت عصیانگران تاریخ و کسانى که با حق در ستیز بودند براى همه درس عبرت است.
2. نمونه دیگر، آیه شریفه 46 سوره حج است: (أَفَلَمْ یَسِیرُوا فِى الأَرْضِ فَتَکُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ یَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ یَسْمَعُونَ بِهَا فَاِنَّهَا لا تَعْمَى الأَبْصَارُ وَلَکِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِى فِى الصُّدُورِ)؛ «آیا آنان در زمین سیر