معارف بوک

انواع مختلف تاریکى ها، ازجمله ظلمات اخلاقى واعتقادى مى شود. ظلمت و تاریکى مطلق در جایى است که هیچ نورى وجود ندارد و پیامبران الهى علیهم السلام انسان ها را از ظلمات و تاریکى ها به سمت نور هدایت کرده اند. حضرت على (علیه السلام) ظلمات عصر جاهلیّت را در نهج البلاغه زیبا ترسیم کرده است، آنجا که مى فرماید:
«اِنَّ اللَّهَ بَعَثَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) نَذِیراً لِلْعَالَمِینَ، وَ أَمِیناً عَلَى التَّنْزِیلِ، وَ أَنْتُمْ مَعْشَرَ الْعَرَبِ عَلَى شَرِّ دِینٍ، وَفِى شَرِّ دَارٍ، مُنِیخُونَ بَیْنَ حِجَارَةٍ خُشْنٍ، وَحَیَّاتٍ صُمٍّ، تَشْرَبُونَ الْکَدِرَ وَتَأْکُلُونَ الْجَشِبَ، وَتَسْفِکُونَ دِمَاءَکُمْ، وَتَقْطَعُونَ أَرْحَامَکُمْ، الاَْصْنَامُ فِیکُمْ مَنْصُوبَة، وَالاْثَامُ بِکُمْ مَعْصُوبَة؛ خداوند حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) را به رسالت مبعوث کرد تا جهانیان را انذار دهد، و امین آیات او باشد. در حالى که شما ملّت عرب بدترین دین و آیین را داشتید و در بدترین سرزمین ها زندگى مى کردید، در میان سنگ هاى خشن و مارهایى که فاقد شنوایى بودند (و به همین علت ازهیچ چیز نمى ترسیدند!) آب هاى آلوده مى نوشیدید و غذاهاى ناگوار مى خوردید. خون یکدیگر را مى ریختید و پیوند خویشاوندى را قطع مى کردید. بت ها در میان شما برپا بود (بت پرستى مى کردید) و گناهان، سراسر وجودتان را فرا گرفته بود».(1)