معارف بوک

هنگامى که مکّه به دست مسلمانان فتح شد ومشرکان لجوج وعنود، به ویژه ابوسفیان ها و خاندان آن ها، که سابقه دیرینه اى در عداوت با اسلام و مسلمانان داشتند، اسیر مسلمانان شدند عدّه اى از مسلمانان تندرو شعار انتقام سر دادند. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) دست در حلقه در خانه کعبه کرد و خطاب به مشرکان فرمود: «ما تَظُنُّونْ؟ درباره من چه فکرى مى کنید؟».
پاسخ دادند: «نقول خیراً و نظن خیراً، اخ کریم وابن عمّ؛ تو هم خودت انسان بزرگوار و کریمى هستى و هم بزرگوارزاده اى! و ما جز خیر از شما توقّع نداریم».
حضرت فرمودند: «اِذْهَبُوا فَأَنْتُمُ الطُّلَقاءُ؛ بروید که همه شما آزاد هستید».(1)
خداوند متعال در آیه 159 سوره آل عمران به این صفت زیبا وویژگى فوق العاده پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) اشاره کرده است، آنجا که مى فرماید: (فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ)؛ «به سبب رحمت الهى در برابر مؤمنان نرم و مهربان شدى! و اگر خشن و سنگدل بودى، از اطرف تو پراکنده مى شدند».
مفسّران قرآن درمورد تفاوت «فظّ» و«غلیظ القلب» گفته اند: فظّ به کسى گفته مى شود که برخورد لفظى بدى دارد وبدزبان است؛ امّا