چيز به خوشحالى برسد، خوشحالى مسخره اى بود؟ آيا همان خوشحالى به غم تبديل نمى شود؟ ولى اگر كسى با خدا باشد؛ و با انس با خدا نشاط پيدا كند و نه با ميل هاى خود، همه چيز دارد و هرگز پشيمان نمى شود و اين نوع بودن طبق آن روايت قدسى با روزه محقق مى گردد، زيرا با روزه دارى توانسته است خود را زيرپا گذارده و خدا و حكم او را بر جان و دلش حاكم كند، به همين جهت بايد آيه ى 45 سوره ى بقره را ساده نگيريم كه مى فرمايد: «وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلوةِ وَ انَّها لَكَبيرَةٌ الّا عَلَي الْخاشِعين» از صبر و نماز كمك بگيريد و اين كار مشكلى است، مگر براى خاشعين. خاشعين يعنى آن هايى كه ميل هاى خود را زير پا گذارده اند و قلب خود را در مقابل حكم خدا خاشع و پذيرا كرده اند، براى اين افراد استعانت به صبر و نماز ممكن مى شود، و امام صادق (ع) مى فرمايند: مراد از «صبر» در آن آيه همان «روزه» است. «1» يعنى دريچه ى نماز هم روزه است، اول با روزه به معنى مقابله ى مستقيم با طبع حيوانى، شروع كن تا نمازت هم نماز بشود و نتيجه بدهد. چون نماز مقام رؤيت حق است، و بر همين اساس فرمود: «أقِمِ الصَّلوةَ لِذِكْرِي» «2» نماز را اقامه كنيد براى آن كه به ياد من باشيد. در حالى كه با روزه دارى مژده داد كه «فَإِنِّي قَريبٌ» «3» من به تو نزديكم و مى توانى مرا ببينى. يعنى اگر روزه دارى پيشه كرديد نمازتان هم نماز مى شود. آيا تجربه نكرده ايد در ماه رمضان و در فضاى روزه دارى