صفحه ٧٦

است. پيامبر خدا (ص) مى فرمايند خدا در اين ماه شما را از اهل كرامت قرار داده، يعنى از دنيا بالاتر برده است. در قرآن داريم ملائكه «كِرامَ الْكاتِبين» اند «1» يعنى اهل كرامت اند، معلوم است كه در اين ماه بنده به صفات فرشتگان مفتخر مى شود. فرشته خود را در مقام بقاء احساس مى كند. إن شاءالله به لطف الهى از طريق روزه، نفس ما به چنين مقامى نايل مى شود و در مقام بقاء و حضور در محضر حق قرار مى گيرد.
در ادامه مى فرمايند: «انْفاسُكُمْ فيهِ تَسْبيحٌ» نَفَس تان در اين ماه تسبيح خداست. چون اراده به روزه و رعايت حرمت ماه رمضان، انسان را وارد عالَمى مى كند كه به جنگ نفس امّاره مى رود. در آن حال هر نقطه از حيات انسان، حياتى است كه عين تسبيح خداوند است. همان طور كه مى دانيد جنس ملائكه، جنس تسبيح است يعنى جنس توجه به حق و بزرگ داشتن او و نديدن خود، و روزه دار وارد چنين عالَمى مى شود.

خوابِ هايى كه عبادت است 
وقتى انسان به برزخ برود آنچنان از زمان و مكان آزاد مى شود كه ديگر گذران زمان در آنجا معنا ندارد، در آن جا شب نيست كه روز بشود و يا روز نيست كه شب بشود. اميرالمؤمنين (ع) در خطبه ى 221 اين مطلب را به خوبى ترسيم مى كنند، با توجه به اين كه در فرهنگ دينى، قبر همان برزخ است. «2» حضرت مولى الموحدين (ع) مى فرمايند: در برزخ همسايه اى