صفحه ٢١٥

گرت هواست كه معشوق نگسلد پيوند *** نگاه دار سر رشته تا نگهدارد

لذا كسانى كه ذره اى حلاوت محبت الهى را چشيده‌اند، لحظه اى از ياد او غافل نمى‌شوند. دلشان هرگز از او غافل نيست، حتى در حال خواب نيز متوجه خدا هستند. از خواب كه برمى خيزند اول چيزى كه بر زبان مى‌آورند ذكر خداست. برخى از بزرگان مى‌فرمودند: انسان در اثر تمرين به جايى مى‌رسد كه نه تنها در حالت انفرادى ياد خدا از او جدا نمى‌شود، بلكه در حين انجام ساير كارها و رسيدگى به امور زندگى و معاشرت با مردم نيز توجّه به خدا در دل انسان وجود دارد. ممكن است در حال خواب نيز توجه باقى باشد و حتى توجّهات شديدترى در حالت خواب براى انسان پيش آيد. شايد به همين علّت گفته شده كه: «خواب مؤمن عبادت است».
بنابراين، ياد خدا موجب توجّه خاص خدا به بنده ذاكرش مى‌شود، در اواخر عمر شريف مرحوم علامه گاهى از ايشان درخواست نصيحت مى‌كردند چند بار كه چنين درخواستى تكرار شد ايشان همين آيه شريفه «فاذكرونى اذكركم» را تلاوت مى‌كردند.
اهميت و ارزش توجّه خدا به بنده را وقتى خوب درك مى‌كنيم كه توجّه كنيم بالاترين حسرت كفار در قيامت بى توجّهى خداوند به آنهاست. خداوند وقتى مى‌خواهد شدّت عذاب و حسرت كفّار را در قيامت بيان كند، مى‌فرمايد:
«لا يُكَلِّمُهُمُ اللهُ وَلا يَنْظُرُ اِلَيْهِمْ»،(135)