جنبه ى عقلانى مباحث دينى مدّ نظرمان قرار گيرد و إن شاءالله جنبه ى قلبى آن ها ظهور كند وگرنه با جنبه ى خيالىِ عقايد و اعمالِ خود به سر مى بريم كه امكان آلوده شدن به خرافات در آن هست.
در بحث «روزه؛ مسير فناى فى الله» در ابتداى كتاب، جايگاه جوع و روزه تا حدّى روشن شد و ملاحظه فرموديد كه چگونه اگر جوع و گرسنگى جهت دار باشد انسان را تا فناى از خود و بقاى به حق جلو مى برد و ملاحظه فرموديد كه ماه مبارك رمضان منزلى است كه اگر كسى در سلامت باشد ولى روزه دار نباشد حق توقف در اين منزل را ندارد و عملًا بيرون از اين مقام زندگى مى كند. منزل ماه مبارك رمضان كمالاتى به مقيم خود مى دهد كه هيچ كس در هيچ جاى ديگرى در هيچ زمانى به آن كمالات نايل نمى شود، شرطش آن است كه در عين روزه دار بودن، ساير دستوراتى كه پيامبر خدا (ص) در خطبه ى مشهور به خطبه ى شعبانيه، توصيه كرده اند مدّ نظر قرار گيرد. عمده آن است كه متوجه باشيم در ماه رمضان مى توان به كمالاتى دست يافت كه مخصوص همين ماه است و خداوند آن كمالات را براى چنين موقعيتى مقرر فرموده است.
در آيه اى كه در ابتداى بحث عرض شد خداوند روشن مى فرمايد در ماه رمضان در نظام عالم تحولى خاص در راستاى تجلى توحيد الهى روى مى دهد كه اقتضا مى كند هماهنگ با آن تحول انسان ها نيز با روزه دارى، جنبه ى وحدانى خود را بر جنبه ى جسمانى خود غالب كنند. تلاش بنده در اين بحث نظر به شواهدى است كه نشان مى دهد «زمان» در ماه رمضان ظرفيت خاصى به خود گرفته كه در اثر آن ظرفيت، كثرات در «وحدت»
رمضان دريچه رؤيت
ماه ميهمانى در قلم اعلا و لوح محفوظ