«وَ عَلَى اللّهِ قَصْدُ السَّبيل وَ مِنْها جائِرٌ وَّ لَوْ شاءَ لَهَديكم اَجْمَعينَ»(197)
و بر خداست بيان راه عدل و راستى [و بعضى از راه ها راه جور و ناراستى است ] و اگر خدا مى‌خواست، مى‌توانست همه انسان ها را در مسير راه صحيح قرار بدهد.
خدا در مقابل انسان راه هاى مختلفى را قرار داده است تا او با حركت اختيارى خود راه كمال خويش را بيابد و در آن پاى نهد. با موفقيت در اين آزمون و انتخاب راه صحيح، يك مرحله از تكامل انسان طى شده است. براى اينكه زندگى انسان خداپسندانه شود، بايد قدم در مراحل بعدى كمال گذاشت و كارى كرد كه سراسر زندگى را بندگى خدا احاطه كند. هر چه هست از اوست و ما بنده او هستيم و از بنده جز بندگى نشايد. نيازهاى دنيوى و لذت هاى مادى هدف نهايى انسان نيستند و بايد به قدر ضرورت به آن ها پرداخت و عبادت و بندگى خدا را وجهه همت خود قرار داد و با عبادت و پرستش خدا به قرب الهى دست يافت.
عبادت مفهومى عام است و تنها شامل نماز و روزه نيست؛ هر كار خداپسندانه اى كه براى خدا انجام گيرد عبادت به حساب مى‌آيد. حتى خوابيدن روزه دار در ماه رمضان عبادت است، زيرا روزه دار استراحت مى‌كند، تا سحر به راز و نياز با معبود بپردازد.
«وَ اَغْنِنى و اَوْسِعْ عَلَىَّ فى رِزْقِكَ و لا تَفتِنّى بالنَّظَرْ»
خدايا! من را از مال دنيا غنى ساز و روزيت را بر من زياد كن و من را با نظر انداختن به اموال ثروتمندان امتحان مكن.
بر درگاه دوست
شرح فرازهایى از دعاى مكارم الاخلاق