صفحه ٢٥٥

فراموش نكنيم كه خدا حاضر و ناظر است، ما را مى‌بيند و پيوسته به ما لطف دارد و از صميم قلب، از گناهان خود استغفار كنيم و به قدرى كه ميسّر است اين برنامه را ادامه دهيم تا بتوانيم به الطاف خدا در آن عالم اميدوار باشيم.
وقتى انسان از اين دنيا برود نتيجه اعمالش را خواهد ديد؛ آنگاه هر چه بگويد:
رَبِّ ارْجِعُوُنِ لَعَلّي اَعْمَلُ صَالِحاً فيَما تَرَكْتُ ؛(162)
خدايا، مرا به دنيا باز گردان تا شايد اعمال صالحى را كه ترك كرده ام، انجام دهم.
در جواب او، گفته مى‌شود: «كَلاّ»؛ هرگز، وقت آن گذشته است. بنابر اين، بايد دقايق عمر را غنيمت شمرد، در بين هزاران كار دنيوى خود، يك كار هم براى آخرت خود انجام دهيم. در ميان هزاران محبوب و مأنوس كه داريم، گوشه اى از دل خود را هم به خدا و ياد او اختصاص دهيم. اگر همه دل خود را به خدا و انس با او اختصاص نمى‌دهيم دست كم، خدا را در كارهايمان شريك گردانيم.
معروف است روزى مرحوم شيخ جعفر شوشترى روى منبر گفت مردم؛ من امروز مى‌خواهم سخنى بر خلاف گفته تمام انبيا و اولياء بگويم! مردم تعجّب كردند. فرمود تمام انبيا مردم را به توحيد دعوت كرده‌اند، ولى من مى‌خواهم شما را به شرك دعوت كنم؛ همه انبياء و اوليا مى‌گفتند كار را فقط براى خدا انجام دهيد، امّا من مى‌خواهم بگويم خدا را نيز در