صفحه ١٦٣

انتهايى كمال يعنى «ولى اللّه» شدن نايل شوند، و به ما خبر مى دهد كسى كه به مقام ولى اللهى رسيد همه ى غم ها و حزن ها كه براى انسان هاى معمولى هست، زير پايش قرار مى گيرد، چون هر غم و حزنى ريشه در محروميت از مقصد و مقصود دارد، كسى كه به مقام انس با خداوند رسيده به همه مطلوب هاى خود نايل شده است. خدايى كه ولى عالم هستى است و به حكم رحمت و ربوبيتش مى خواهد انسان ها همگى ولى اللّه شوند و به عالى ترين مقصد دست يابند، براى آن ها برنامه اى تعيين فرموده و وظايفى قرار داده است وظايف الهى دريچه هايى هستند كه ولى هستى جلو انسان ها باز كرده است تا بتوانند به قرب او برسند. حال بعضى از آن دريچه ها فرائض اند و نمى شود در انجام آن ها كوتاه آمد و بعضى نوافل اند و رخصت انجام ندادنش را داده اند رسول خدا (صلى اللّه عليه وآله) در حديث قدسى مى فرمايد:
 «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَقُولُ: لَا يَزَالُ عَبْدِي يَتَقَرَّبُ إِلَيَّ بِالنَّوَافِلِ مُخْلِصاً لِي حَتَّى أُحِبَّهُ فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِي يَسْمَعُ بِهِ وَ بَصَرَهُ الَّذِي يُبْصِرُ بِهِ وَ يَدَهُ الَّتِي يَبْطِشُ بِهَا إِنْ سَأَلَنِي أَعْطَيْتُهُ وَ إِنِ اسْتَعَاذَنِي أَعَذْتُه» «1» خداى تعالى مى فرمايد: هميشه بنده ى من به وسيله نوافل به من نزديك مى شود در صورتى كه كاملًا به من اخلاص دارد تا اين كه او را دوست دارم، پس هرگاه او را دوست داشتم گوش او مى شوم كه بدان مى شنود و چشم او مى شوم كه بدان مى بيند و دست او مى شوم كه بدان مى گيرد اگر از من چيزى بخواهد به او مى دهم و اگر به من پناه آورد پناهش مى دهم.