قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنْفُسُكُمْ أَمْراً فَصَبْرٌ جَمِیلٌ عَسَی اللَّهُ أَن یَأْتِیَنِی بِهِمْ جَمِیعاً إِنَّهُ هُوَ الْعَلِیمُ الْحَكِیمُ«83»
«(یعقوب) گفت: (این چنین نیست) بلكه (بار دیگر) نفس شما (با نسبت دزدی به بنیامین یا تعیین كیفر گروگان گیری) مسئله را برای شما آراسته است، پس صبری نیكو (لازم است) امید است كه خداوند همه برادران را با هم نزد من آورد، چرا كه او قطعاً آگاه و حكیم است.»
1- صبر آگاهانه
صبر، گاهی از روی ناچاری و بیچارگی است، چنانكه اهل دوزخ میگویند: «سواء علینا أجزعنا ام صبرنا»(101) صبر كردن و یا جزع كردن برای نجات ما اثری ندارد. و گاهی صبر آگاهانه و داوطلبانه و تسلیم رضای خداوند است كه چهره این صبر در هر جایی با یك عنوان مطرح است؛ صبر در میدان جهاد، شجاعت است. صبر در دنیا، زهد است. صبر در برابر گناه، تقواست. صبر در برابر شهوت، عفّت است و صبر در برابر مال حرام، ورع است.
صبر، شیوهی مردان خداست وصبر جمیل، صبری است كه در آن سخنی بر خلاف تسلیم و رضای خداوند گفته نشود. «فصبر جمیل»
2- غلبه بر وسوسههای شیطان و هوای نفس
تزیین و زیبانمایی زشتیها، گاهی توسّط شیطان؛ «و اذ زیّن لهم الشیطان اعمالهم» گاهی به وسیله زرق وبرق دنیا؛ «اذا اخذت الارض زخرفها و ازّیّنت»(102) و گاهی توسّط نفس انسان است. «سوّلت لكم انفسكم»
3- درسآموزی از حوادث تلخ
مؤمن، حوادث تلخ را نیز از حكمت خدا میداند. «الحكیم»