صفحه ١١٦

فرموده قرآن وقتى نام خدا برده مى‌شود، ناراحت هم مى‌شوند:
وَ إِذا ذُكِرَ اللّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ إِذا ذُكِرَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ إِذا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ؛(116) هنگامى‌كه خداوند به يگانگى ياد مى‌شود، دل هاى كسانى كه به آخرت ايمان ندارند، متوجه مى گردد؛ اما هنگامى‌كه از معبودهاى ديگر ياد مى‌شود، شادمان مى‌شوند.
طبيعى است وقتى كسى به آخرت ايمان نداشت، زندگى دنيا براى او مقصد و هدف مى گردد و جز زندگى دنيا چيزى نمى‌خواهد و از آنچه او را از لذايذ دنيا باز دارد بيزار است. از اين رو نمى‌خواهد كه در حضور او نام خداوند برده شود و يا قرآن قرائت گردد و ياد مرگ به ميان آيد؛ چرا كه عيش او را آشفته مى‌كند. اين مرحله از انحطاط و سقوط، فرجام كسى است كه به تدريج از فطرت خود فاصله مى گيرد و به جاى حركت در مسير فطرت خود و پرستش مبدأ آفرينش و عمل به خواست او عَلَم طغيان و سرپيچى را برمى‌افرازد. او پس از آن كه در دام هواى نفس خويش و وسوسه هاى شيطان گرفتار آمد، دنياپرستى و دل سپردگى به لذت ها و شهوات دنيايى، محور رفتار و انديشه اش مى گردد. چنين كسى ممكن نيست گرايش و توجهى به ياد خدا و ذكر او داشته باشد؛ چراكه بين ياد خدا و شيفتگى به دنيا تضادى آشكار است.
موانع ذكر از منظر قرآن
حال كه سخن به اين جا رسيد جا دارد اشاره اى به موانع ذكر از ديدگاه قرآن