صفحه ٩٢

«وَ إِنَّهُ لَذِكْرٌ لَكَ وَ لِقَوْمِكَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ»(94)
فرمودند:
اَلذِّكْرُ الْقُرْآنُ وَ نَحْنُ قَوْمُهُ وَ نَحْنُ الْمَسْؤُولُونَ؛(95) مراد از ذكر قرآن است و ما قوم آن و پرسش شوندگان هستيم.
هم چنين طبق روايت امام كاظم(عليه السلام)، رسول خدا(صلى الله عليه وآله) در مورد آيه:
«فَاسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لاَتَعْلَمُونَ»(96)
فرمودند:
اَلذِّكْرُ أَنَا، وَ الاَْئِمَّةُ أَهْلُ الذِّكْرِ؛(97) منظور از ذكر من هستم و امامان(عليهم السلام) اهل ذكر مى‌باشند.
راه‌كار گسترش و تقويت ذكر و توجه به خداوند
ذكر خداوند در انسان و شؤون مختلف زندگى او جلوه هاى گوناگونى دارد. ياد خدا، در زبان به صورت ذكر لفظى، در بدن به صورت ركوع و سجود و خضوع، و در قلب به صورت خشوع و توجه به ساحت ربوبى جلوه مى‌كند. ياد خدا و هراس از كيفر اعمال، موجب جارى گشتن اشك از چشم و لرزش اندام و دگرگونى رنگ رخساره مى گردد. ذكر هم چنين موجب انجام صحيح وظايف شرعى همراه با قصد تقرب مى‌شود و تا ياد و توجه به خدا نباشد، هيچ عبادتى به صورت صحيح و مطلوب انجام نمى پذيرد. ياد خدا به سان