صفحه ١٦

5. رسول اللّه(صلى الله عليه وآله):
قَدْ أَنْزَلَ اللّهُ إِلَيْكُمْ ذِكْراً. رَسُولاً يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِ اللّهِ مُبَيِّنات لِيُخْرِجَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ...؛(14) راستى كه خداوند سوى شما ذكر فرو فرستاده است: پيامبرى كه آيات روشن گر خدا را بر شما تلاوت مى‌كند، تا كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده اند از تاريكى ها به سوى روشنايى بيرون بَرد.
در آيات فوق، «رسولا» از نظر ادبيات عرب، «عطف بيان» يا «بدل» براى كلمه «ذكراً» است و شايد بتوان با تفسير ديگرى و با تقدير گرفتن جمله «وَ أَرْسَلْنَا إلَيْكُمْ»، در آغاز آيه 11، مفاد آن را مستقل از آيه 10 قرار داد كه تقدير آن چنين است: «و أَرْسَلْنَا إلَيْكُمْ رَسُولا». اما تفسير اول كه در آن ارتباط دو آيه كاملا ملحوظ گشته و با عطف بيان و يا بدل قرار دادن «رسولا» براى «ذكراً»، واژه ذكر بر پيامبر(صلى الله عليه وآله) اطلاق گشته، موافق با سياق و ظاهر آيات است. طبق اين تفسير علاقه سببيت و مسببيت و علت و معلولى باعث و مصحّح اطلاق «ذكراً» بر پيامبر خواهد بود زيرا وجود مقدس آن حضرت، بارزترين و مؤثرترين وسيله براى ياد خدا است.
6. نماز جمعه:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ؛(15) اى كسانى كه ايمان آورده ايد، چون براى نماز جمعه ندا در داده شود، به سوى ذكر خدا ـ يعنى نماز جمعه ـ بشتابيد و داد و ستد را واگذاريد. اگر بدانيد اين براى شما بهتر است.