قطعى استفاده مى‌شود، پيامبر و معصومان(عليهم السلام) از نسيان و غفلت مبرّا و مصون نبوده اند؟ و اگر نسيان و فراموشى در فكر پيامبر راه داشته باشد، مردم نمى‌توانند به گفتار و اعمال او اعتقاد كامل داشته باشند.
پاسخ اين سؤال اين است كه در بسيارى از آيات قرآن كريم گر چه به ظاهر روى سخن خدا با پيامبر است، اما مقصود و منظور توده مردم هستند. طبق ضرب المثل عرب، سخن خداوند در اين موارد، از باب «ايّاك اعنى و اسمعى يا جاره» است؛ همان كه در فارسى نيز مى گوييم: به در مى گويند كه ديوار بشنود.
اطلاقات و استعمالات ذكر
به جز استعمال «ذكر» در معناى لغوى ياد شده، اين كلمه اطلاقات ديگرى نيز در قرآن دارد كه داراى نوعى علاقه و ارتباط با معناى لغوى مى‌باشد. در اين جا كاربردهاى مختلف «ذكر» را در قرآن بررسى مى‌كنيم:
1. قرآن كريم:
ـ ذلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الْآياتِ وَ الذِّكْرِ الْحَكِيمِ؛(8) اين‌ها است كه ما آن را از آيات و ذكر[قرآن] حكمت آموز بر تو مى‌خوانيم.
ـ وَ أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ؛(9) و اين ذكر [قرآن] را به سوى تو فرود آورديم، تا براى مردم آنچه را به سوى ايشان نازل شده توضيح دهى.