پيش از اين خداوند در فراز ديگرى فرمود: «اَوَّلُ الْعِبادَةِ الصَّمْتُ والصَّوْم»
ولى اين بار مى فرمايد: هيچ عبادتى نزد من محبوبتر از اين دو نيست و روزه دارى كه زبانش را حفظ نكند و هرچه به زبانش آمد بگويد، مانند كسى است كه نمازش بدون قرائت باشد. چنانكه فايده نماز بدون قرائت اندك است، فايده روزه بدون پاسدارى زبان نيز اندك است و نفع كامل به حال انسان ندارد. اين روزه خيلى فرق دارد با روزه كاملى كه در كنار آن، زبان نيز كنترل مى گردد و انسان بر دل، رفتار و افكارش سيطره دارد.
ويژگى هاى عابدان
پيش از اين خداوند مقام «رضايت پيشه گان» و محبان خود و ويژگى هاى آنها را بيان كرد و در اين بخش مى پردازد به بيان مقام عابدان و صفات و ويژگى هاى آنها و مى فرمايد:
«يا اَحْمَدُ؛ هَلْ تَدْرى مَتى يَكُونُ [لِى] الْعَبْدُ عابِداً؟ قالَ لا يا رَبِّ. قالَ اِذا اجْتَمَعَ فيه سَبْعُ خِصال وَرَعٌ يَحْجُزُهُ عَنِ الْمحارِم»
اى محمد؛ آيا مى دانى كه چه وقت بنده من عابد مى شود؟ پيامبر عرض كرد: خير، مولاى من. خداوند فرمود: هرگاه هفت ويژگى و خصلت در او جمع شود، تقوايى كه او را از حرام حفظ كند...
اگر سفارشها و دستورهاى عملى كه در اين روايت ذكر شده، جمع آورى و دسته بندى شود، يك سلسله دستورات كامل براى «سير و سلوك عارفانه»، به دست مى آيد و همين طور اگر اوصافى را كه در اين روايت، براى انسانهاى رو به كمال و يا به كمال رسيده بيان شده، دسته بندى شود، اوصاف «سالكان» و بالاتر از آن اوصاف «واصلين الى اللّه» مشخص مى شود، منتها شيوه تعليم انبيا و ائمه اطهار، سلام الله عليهم اجمعين، همانند شيوه خداى متعال چنين نبوده كه تعاليم را دسته بندى كرده، در ضمن ابواب و فصول بيان كنند. اتفاقاً شيوه انبيا و خداوند دل نشين تر و مؤثرتر است، چرا كه در شيوه دسته بندى و فصل بندى، جنبه صورى و ظاهرى و قالب بندى رعايت مى گردد، اما چون در شيوه اول روح انسان مخاطب قرار مى گيرد و سعى بر اين است كه مطالب گوناگون به او ارائه شده، در دل او نفوذ كند، بيان آن مطالب با