معارف بوک

حيا ويژگى بارز علما و اولياى خدا
   در بين بزرگان، علما و دوستان خدا، ويژگى حيا بسيار بارز و برجسته بوده است. از جمله علماى معاصر مى توان به مرحوم علامه طباطبايى(رحمه الله) اشاره كرد كه ايشان خيلى با حيا بودند و زياد در چشم ديگران خيره نمى شدند. ايشان مى فرمود: استاد ما مرحوم شيخ محمد حسين كمپانى(رحمه الله) چنان پرحيا بود كه در هنگام درس نمى توانست در چشمان شاگردان خود نگاه كند. بزرگان ديگرى كه ما ديديم نيز چنين بودند و اساساً بر اساس اين روايت اهل آخرت كم رو و باحيا هستند، هميشه نگرانند كه نكند به حق كسى تجاوز كنند، به كسى بى ادبى روا دارند؛ آنها در برابر ذات مقدس الهى، پيوسته سرافكنده و شرمسارند.
   يكى از اساتيد ما مى فرمود: «در نجف شخصى بود كه بعد از بازنشسته شدن از كار دولتى، مجاور نجف گشته بود. وقتى آن شخص راه مى رفت، با اينكه قد بلند و رشيدى داشت و در راه رفتن سرش را بالا مى گرفت، احساس مى كردم سر ديگرى نيز دارد كه به زير افتاده است (اين احساس يا از طريق شهود باطنى و يا از راه ديگرى برايشان حاصل گشته بود). ايشان مى فرمود: من به راز اين امر پى نبردم تا هنگام وفات آن شخص شد و او عده اى از علما و يكى از مراجع را به خانه خود دعوت كرد تا در حضور آنها وصيت كند. در حضور آن بزرگان گفت: خدايا تو شاهدى كه من از هنگام بلوغ تاكنون، عالماً عامداً گناه نكرده ام (معمولا انسان در هنگام وفات از گناهان خود توبه مى كند و انسان براى چنان ادعايى خيلى جرئت بايد داشته باشد). بعد از اين جريان پى بردم، آن حالتى كه در هنگام راه رفتن از او مى ديدم با اين ادعا متناسب بود»
   به هر حال اهل آخرت همواره از خداى متعال خجل و شرمنده اند ونيزدر برابر مردم مواظب هستند كه مبادا خطايى از آنها سربزند و به حق ديگران تجاوز كنند و يا حق كسى رعايت نگردد. بر عكس اهل دنيا از رفتار خود باكى ندارند و از خدا ومردم احساس شرم نمى كنند.
«قَليلٌ حُمْقُهُمْ، كَثيرٌ نَفْعُهُمْ، قَليلٌ مَكْرُهُم»
حماقتشان كم است و نفعشان زياد و فريب و مكرشان اندك است.