صفحه ٢٢٨

وقتى انسان در برابر چشمان يك كودك از برخى گناهان دورى مى جويد، چگونه با توجه به اينكه خدا حاضر و ناظر اعمال اوست گناه مى كند؟ تازه اين مربوط به عمل خارجى و مراقبتهاى عملى است، مثل مراقبت دست، پا و چشم و... مهمتر از اين نوع مراقبتها، مراقبت قلبى است كه آدمى بر نحوه فكر و انديشه درونى خويش نظارت داشته باشد.«وَ يُنْقِّىَ قَلْبَهُ عَنْ كُلِّ ما اَكْرَه» قلب خويش را از آنچه من دوست ندارم پاك مى كند.افزون بر اينكه بر اعمال خارجى و بيرونى خويش مواظبت مى كند و تكاليف شرعى را بجا مى آورد و معاصى الهى را ترك مى كند، مراقبت دقيقى نيز بر احوال درونى خويش دارد و مواظب است در دل نيز انديشه و فكرى، برخلاف خواست خدا نداشته باشد.(نقل مى كنند مرحوم سيّد مرتضى به برادرش، سيد رضى، فرمود: خوبست كسى عهده دار امامت نماز شود كه معصيت نكرده باشد. سيّد رضى در جواب گفت: خوبست كسى امام باشد كه حتّى خيال معصيت نيز نكرده باشد!)در ادامه حديث خداوند مى فرمايد:
«وَ يُبْغِضَ الشَّيْطانَ وَ وَساوِسَهُ و لا يَجْعَللاِِبْليسَ عَلى قَلْبِهِ سُلْطاناً وَ سَبيلا»شيطان و وسوسه هايش را دشمن مى دارد و براى ابليس هيچ سلطه اى بر قلب و راه نفوذى بر انديشه خود نمى گذارد.هر زمانى كه احساس كند، وساوس شيطانى به دلش هجوم آورده، با آنها مقابله مى كند و هرگز اجاره نمى دهد، ظرف مصّفاى دل به تخيّلات شيطانى آلوده گردد. مؤمن تخيّل شيطانى را همانند دشمنى مى داند كه قصد جانش را كرده است و لذا پيوسته با او به مبارزه بر مى خيزد و اجازه نمى دهد شيطان حتّى در دلش نفوذ يابد، چه رسد به اندامها و رفتار خارجى او.

***