صفحه ٣٩٦

درّندگان. برخى با استناد به آيه «وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ يَطِيرُ بِجَناحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثالُكُمْ ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْ ءٍ ثُمَّ إِلى  رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ» «1» گفته اند مراد اين آيه نيز، محشور شدن حيوانات در قيامت است. امّا برخى ديگر از مفسران، با توجّه به اينكه سياقِ آيات مربوط به نشانه هاى قبل از قيامت است، گفته اند: منظور آن است كه قبل از قيامت، در اثر زلزله هاى پى در پى همه حيوانات از لانه ها و بيشه هاى خود خارج و در كنار يكديگر جمع مى شوند. «2»
پيام ها:
1- نظام موجود خورشيد و ستارگان در آسمان و كوه و دريا و زمين، روزى دگرگون مى شود. إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ وَ ...
2- هستى، محكوم اراده خداوند است و هرگاه او اراده كند، نظام عالم به هم مى خورد. إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ وَ ...
3- شايد در قيامت، حيوانات وحشى نيز زنده شوند. «وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ»

سوره التكوير، آيه 14- 6

وَ إِذَا الْبِحارُ سُجِّرَتْ «6» وَ إِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ «7» وَ إِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ «8» بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ «9» وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ «10» وَ إِذَا السَّماءُ كُشِطَتْ «11» وَ إِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ «12» وَ إِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ «13» عَلِمَتْ نَفْسٌ ما أَحْضَرَتْ «14»
و آنگاه كه درياها به جوش آيند. و آنگاه كه جانها جفت و قرين شوند. و آنگاه كه از دختر زنده به گور شده پرسيده شود. كه به كدامين گناه كشته شده است؟ و آنگاه كه نامه هاى عمل گشوده شود. و آنگاه كه آسمان از جاى كنده شود. و آنگاه كه دوزخ شعله ور شود. و آنگاه كه بهشت (براى اهلش) نزديك آورده شود. هر كس بداند كه چه حاضر كرده است.