صفحه ٢٥١

سوره الجن، آيه 17- 16

وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْناهُمْ ماءً غَدَقاً «16» لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَ مَنْ يُعْرِضْ عَنْ ذِكْرِ رَبِّهِ يَسْلُكْهُ عَذاباً صَعَداً «17»
و اگر بر طريق (حق) استقامت كنند، آنان را با آبى فراوان سيراب مى كنيم، تا در آن (رفاه و آسايش) امتحانشان كنيم و هر كس از ذكر پرورگارش اعراض كند، او را در عذابى سخت در مى آورد.

نكته ها:
 «غدق» به معناى فراوانى و «صعد» به معناى سخت و مشكل است.
امام باقر عليه السلام مى فرمايد: مراد از «اسْتَقامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ» استقامت در مسير اهل بيت است. و از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه اگر مردم بر ولايت مااستقامت داشته باشند از علم كثير كامياب مى شوند. «1» «لَأَسْقَيْناهُمْ ماءً غَدَقاً»
از بهترين شيوه هاى تربيتى، شيوه مقايسه است. در يك آيه مى فرمايد: استقامت و باران و در آيه بعد: اعراض و عذاب. با مقايسه اين دو حالت مسئله حق وباطل شفاف تر مى شود.
اعراض از ذكر خدا هم در دنيا زندگى را سخت مى كند. «وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً» «2» وهم در آخرت انسان را گرفتار عذاب سخت و فراگير مى كند. «وَ مَنْ يُعْرِضْ عَنْ ذِكْرِ رَبِّهِ يَسْلُكْهُ عَذاباً صَعَداً»
پيام ها:
1- مهم تر از ايمان، پايدارى و استقامت بر آن است. «وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ»
2- در ميان راه ها، تنها يك راه حق قابل قبول است. طَرائِقَ قِدَداً ... عَلَى الطَّرِيقَةِ
3- بيان آثار و بركات ايمان، بهترين شيوه دعوت است. لَوِ اسْتَقامُوا ... لَأَسْقَيْناهُمْ 
4- آثار ايمان تنها در آخرت نيست، بلكه در دنيا نيز ظاهر مى شود. «لَأَسْقَيْناهُمْ ماءً غَدَقاً»
5- استقامت بر راه حق ارزش است. و هر استقامتى ارزش ندارد، زيرا بعضى