نكته ها:
«راجفة» به معناى اضطراب و لرزه شديد است. «اراجيف» به كلمات فتنه انگيز كه مايه اضطراب باشد گفته مى شود.
«رادفة» از «رديف» به معناى در پى آمدن است و به پس لرزه ها گفته مى شود. شايد زمين لرزه اول به خاطر صور اول باشد كه همه مى ميرند و مراد از «رادفة» صور دوم باشد كه همه زنده مى شوند، چنانكه در آيه 68 سوره زمر به هر دو امر تصريح شده است.
«واجِفَةٌ» به حركت يا اضطراب شديد و سريع گفته مى شود و «خاشِعَةٌ» به كسى گويند كه سر به زير انداخته و به زمين چشم دوخته است.
«حافرة» به معناى آغاز و ابتداى هر چيزى است. بنابراين كافران از بازگشت به زندگى نخستين تعجّب مى كردند. امّا ممكن است «حافرة» به معناى «محفورة» باشد، يعنى قبرى كه در زمين حفر مى كنند، كه در اين صورت معنا چنين مى شود: آيا بعد از مردن، از قبرهايمان برمى گرديم و زنده مى شويم؟ «1»
«نَخِرَةً» استخوان پوسيده اى است كه با اندك فشارى از هم بپاشد.
دلهايى كه در دنيا از خوف خدا لرزان باشد «وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ» «2»* در آخرت در امان است.
«فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ» «3»* و دلهايى كه در دنيا آرامش غافلانه دارند، آنجا مضطربند. «قُلُوبٌ يَوْمَئِذٍ واجِفَةٌ»
«زجر»، راندن با فرياد و صداست و «زَجْرَةٌ» شايد همان نفحه دوم در صور باشد كه مقدّمه زنده شدن تمام مردگان مى شود و «ساهرة» زمين هموار قيامت است، زيرا در آن سرزمين، چشم ها به خواب نمى رود و در حال سَهَر است.
پيام ها:
1- دگرگونى نظام طبيعت از مقدّمات رستاخيز است. تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ ...
2- زلزله هاى قيامت در يك مرحله نيست، پى درپى هستند. الرَّاجِفَةُ ... الرَّادِفَةُ