صفحه ٧٣

اسلام، از ادرار در حال ایستاده نهى كرده، و علم نشان مى دهد كه ایستاده بول كردن سبب مى شود تمام بول، به راحتى خارج نشود. یا آنچه كه درباره غسل است، براى زدودن آثار فعالیت اعصاب سمپاتیك و فشار خون در حال جنابت مى باشد و نیز توجه به خدا (قصد قربت) براى زدودن حال غفلت از خداوند است. اگر اسلام، از خلال كردن با چوب درخت انار نهى كرده، براى آنست كه لثه ها در مقابل آن حساسیّت خاصى دارد. به همین صورت، دستورهاى اسلام در مورد واجبات و محرّمات و حتى مستحبّات و مكروهات، در زمینه هاى رفتارى، خوراكى، پوشاكى، وسائل و مسائل زندگى، همه و همه حكمت هاى بلند و دقیقى دارد كه درباره آنها كتاب هاى بسیارى هم توسّط دانشمندان اسلامى و محققّان نوشته شده است.(138) كه بحث آن در این محدوده نمى گنجد. ولى در مجموع، یك نكته مهّم را ثابت مى كند و آن اینكه احكام اسلامى همه بر مبناى حكمت ها و فلسفه هاى حساب شده اى استوار است، چه ما به كمك عقل و علم، آنها را بدانیم، یا هنوز به اسرار نهفته آن پى نبرده باشیم به هر حال، روحیه تعبّد ایجاب مى كند وقتى دانستیم چیزى از «احكام اللّه» است، آنرا پذیرفته و عمل كنیم.

 تسلیم، بزرگترین فلسفه تكلیف
بدون شك، دستورهاى خدا و احكام شرع، داراى فلسفه و دلیل است، ولى لازم نیست در تمام احكام و فرمان هاى الهى، در پى یافتن