صفحه ٢٤١

انحراف اذهان، به عنوان یك وظیفه براى ادیان حق، جلوه مى كند.
در اسلام، براى اینگونه پدیده ها، نماز خاصّى واجب شده تا مردم، توجّه به خداى هستى آفرین پیدا كنند و منشأ این تغییرات و حوادث را، قدرت الهى بشناسند. نام این نماز، «نماز آیات» است، چرا كه براى بروز حوادثى برگزار مى شود كه از آیات و نشانه هاى الهى در جهان است.
در رساله ها مى خوانیم: كه نماز آیات، به واسطه چهار چیز واجب مى شود:
1- گرفتن خورشید (كسوف)
2- گرفتن ماه (خسوف)
3- زلزله.
4- رعد و برق و بادهاى سیاه و سرخ وحشت آور، كه بیشتر مردم بترسند. (به برخى مسائل آن اشاره خواهد شد).

نماز آیات، درسى از توحید
بروز اینگونه حوادث، در اذهان ساده لواحان، نشان نوعى قهر طبیعت و خشم خدایان به شمار مى آمد و چون از كیفیّت و علل آن خبر نداشتند، از خدا غافل مى شدند و به طبیعت بى جان متوجّه مى شدند. به خصوص، خورشید پرستان و ماه پرستان، افكار خاصّى پیدا مى كردند.
خواندن نماز آیات، براى توجّه دادن به منشأ اصلى آفرینش و دگرگونیهاى طبیعت، یعنى خداى تواناست و درسى از توحید به مردم مى آموزد.
روایت است كه هنگام درگذشت ابراهیم، فرزند كوچك پیامبر، خورشید گرفت. مردم با خود مى گفتند كه این كسوف و خورشید گرفتگى، به خاطر فقدان پسر رسول خدا صلى الله علیه وآله است. پیامبر خدا صلى الله علیه وآله براى