صفحه ٩٦

نماز و همراه هایش
در موارد متعددى از آیات قرآن كه نماز مطرح شده است، در كنار آن فرمان دیگرى نیز آمده، مانند زكات، انفاق، امر به معروف و نهى از منكر، قرض دادن به خداوند، كه بصورت وام دادن به محرومان است. این جامعیّت احكام عبادى اسلام را مى رساند كه در كنار ارتباط با پروردگار، مسائل اقتصادى و اجتماعى و رسیدگى به نیازمندان و انجام امر به معروف و نهى از منكر هم مطرح است و هیچ مسئله اى مانع از توجه به مسائل دیگر نیست.(200)
 و از همینجاست كه آیه «اِنَّ الصَّلوةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَالْمُنْكَر» مفهوم روشنترى پیدا مى كند و معلوم مى شود كه برپائى این فریضه، چگونه مانع مفاسد در جامعه اسلامى مى گردد.

 نماز، پرواز روح
 در احادیث، از نماز به عنوان «معراج مؤمن» یاد شده است. لیكن این عروج و پرواز، نه در فضاى باز آسمان، بلكه در فضاى معنویت بندگى است و براى رسیدن به «قرب پروردگار» است، نه اوج گرفتن تا چند هزار پا در ارتفاع.