صفحه ١٧٢

او متوجّه و آگاه باشند و متناسب با آن احساس عظمت، حالت روحى و جسمى داشته باشند.
 رسولخدا صلى الله علیه وآله شخصى را دید كه در نماز، با ریش خود بازى مى كند: فرمود: اگر توجّهش به نماز بود، و خشوع قلبى داشت، چنین نماز نمى خواند.(351)
 البته در درستى نماز، خشوع و حضور قلب، یك گوشه كار است، رعایت امانت نسبت به حقوق دیگران هم، جاى خود دارد.
 على علیه السلام به كمیل فرمود:
 دقت كن كه در چه لباسى و مكانى نماز مى خوانى. اگر لباس و مكان تو از درآمدهاى حلال نباشد، نمازت قبول نیست.(352)

 ركوع
 ركوع آنست كه پس از پایان سوره، به نیّت تعظیم خدا و فروتنى در برابر فرمان و عظمت پروردگار، تا حدّى خم شویم كه دست ها به زانوها برسد، كمر، صاف باشد، گردن، كشیده باشد، گویا نمازگزار، حاضر است كه در راه خدا، گردنش زده شود.(353) در هر ركعت، یك ركوع لازم است، مگر نماز میّت كه بى ركوع است، و نماز آیات، كه هر ركعت، پنج ركوع دارد.
 ركوع، كه از اركان نماز است و كم یا زیاد شدن آن، چه به عمد یا