إِلَيْهِ تَبْتِيلا(18)؛ يعنى ذكر نام خدا با تبتّل همراه باشد، و مقصود از تبتّل اين است كه توجه شخص منحصراً به خدا باشد.
مرحوم مجلسى هر سخنى را كه جهتى الهى داشته باشد ذكر خدا مىداند و پس از تقسيم آن به ذكر لفظى و ذكر قلبى، مىفرمايد: ذكر لفظى هر سخنى است كه جهتى الهى داشته باشد؛ مثل دعا و قرآن و بحث هاى فقهى و بيان اخبار و روايات و مانند آنها. وى آن گاه ذكر قلبى را به دو نوع تقسيم مىكند: الف) تفكر در دلايل احكام الهى و صفات بارى تعالى و تذكر نعمت هاى او و تفكر در فانى بودن دنيا؛ ب) توجه به عقاب و ثواب هاى اخروى و خوف از خدا در هنگامىكه امر يا نهيى از جانب خدا متوجه شخص است و در نتيجه، عمل بر طبق تكليف الهى.
در روايات به مرحله اى از ذكر اشاره شده كه مىتوان آن را ذكر عملى ناميد و مرحوم مجلسى نيز در نوع دوم ذكر قلبى به آن اشاره دارد. بايد افزود كه ذكر قلبى هيچ گونه ظهور و بروز خارجى و لفظى ندارد و شخص فقط در دل به خدا توجه دارد؛ اگر در ظاهر نيز به كار ديگرى مشغول باشد، اما در اعماق دلش روى به خدا دارد.
امام صادق(عليه السلام) در روايتى مىفرمايند:
مَنْ قَالَ لاَ إِلهَ إِلاّ اللَّهُ مُخْلِصاً دَخَلَ الْجَنَّةَ وَ إِخْلاصُهُ أَنْ يَحْجُزَهُ لاَ إِلهَ إِلاَّ اللّهُ عَمَّا حَرَّمَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ؛(19) كسى كه با اخلاص لا اله الاّ اللّه بگويد وارد بهشت مىشود، و نشانه اخلاص او اين است كه گفتن لا اله الاّ اللّه او را از آنچه خداوند حرام كرده باز مىدارد.