مركزى در بالا دارد و سطوح پايين آن به ترتيب طورى روى هم چيده مىشوند كه از كنار هم قرار گرفتن و روى هم قرار گرفتن آنها به آن نقطه رأس هرم برسيم. آن نقطه نهايى ارزشها كه در رأس هرم قرار دارد همان چيزى است كه ما از آن با تعبير «قرب الى الله» ياد مىكنيم. به تعبير فلسفى، ما «كمال نهايى» انسان را «قرب الى الله» مىدانيم. همه ارزشها در اسلام به گونهاى طراحى و تنظيم مىشوند كه در جهت نيل به كمال نهايى انسان، يعنى قرب الى الله مؤثر باشند. به اين ترتيب ملاك و معيار ارزشها نيز مشخص مىشود. با قبول اين مبنا، هر چيزى كه نقشى در رسيدن به آن كمال داشته باشد ارزش مثبت پيدا مىكند و هر چه كه مانع رسيدن به آن كمال باشد ضد ارزش محسوب مىگردد. هر چيزى كه انسان را به سمت خداگونه شدن ببرد امرى است «خوب» و مطلوب و هر آنچه كه انسان را از خدا بازدارد و وى را به سمت ماديت و حيوانيت سوق دهد «بد» و داراى ارزش منفى خواهد بود. حكومت و دولت اسلامى نيز موظف است در جهت حفظ و تقويت ارزشها و نفى و ممانعت از رشد و گسترش ضد ارزشها تلاش نمايد.
پس يگانه ملاك براى تعيين «بايد و نبايد»، «خوب و بد»، «ارزش و ضد ارزش» و به تعبير فلسفى، «حسن و قبح» عبارت از اين است كه آيا در مسير كمال نهايى انسان و قرب الى الله قرار دارد يا خير. آزادى مطبوعات و رسانهها نيز با همين ضابطه مورد ارزيابى قرار مىگيرد.
اگر مطبوعات و رسانهها در جهت تكامل و نزديكى انسان به خدا مؤثر باشند امرى مطلوب و داراى ارزش مثبت خواهد بود و اگر موجب دورى انسان از خدا و بازماندن از پيمودن راه كمال او شوند ضد ارزش تلقى خواهند شد و در مواردى بر حكومت لازم است كه جلوى آنها را بگيرد؛ همانگونه كه براى حفظ سلامت و بهداشت جسمانى افراد، از توزيع گوشت آلوده و مواد غذايى يا دارويى مسموم و خطرناك جلوگيرى مىكند.
اگر از ديدگاه فلسفى به مسأله نظر كنيم، بيان و گفتار از جمله رفتارهاى انسان هستند. گر چه در عرف عام و فرهنگ عمومى ممكن است گاهى رفتار را در مقابل گفتار به كار بريم، اما از نظر فلسفى گفتار هم در واقع نوعى رفتار است. رفتار از ديدگاه فلسفى يعنى هر حركتى كه انسان با اراده و اختيار خود انجام دهد. به عبارت خلاصه: رفتار = حركت اختيارى. با چنين نگاهى، رفتار گاهى با دست انجام مىشود گاهى با زبان گاهى با مغز و گاهى با ساير اندامها صورت مىپذيرد. اكنون آن ضابطه كلى كه در مورد ارزشها گفتيم، در اين جا تطبيق مىشود؛
نظریه حقوقی اسلام ج1
جلسه بيست و پنجم: آزادى بيان و مطبوعات