است بگوييد: مسلّماً مصلحت انسان بر مصلحت اين حيوانات مقدم است. مىپرسيم: چه كسى گفته است كه مصلحت شما مقدم بر مصلحت ماهى، آهو و گوسفند است؟ چرا شما حق داشته باشيد از گوشت اين حيوانات استفاده كنيد، ولى آنها حق نداشته باشند از خودشان دفاع نمايند؟
بر اساس همين پرسش، برخى معتقدند كه سر بريدن و شكار حيوانات مطلقاً جايز نيست. هندوها كشتن حيوانات را حرام مىدانند. آنان گاوها را احترام مىكنند و بلكه مىپرستند. علاوه بر هندوها، مذاهب ديگرى نيز وجود دارند كه مطلقاً خوردن گوشت حيوان را تحريم مىنمايند و مىگويند حيوانات هم موجوداتى جاندار و داراى حق حيات هستند و شما حق نداريد حق حيات آنها را از بين ببريد.
در هر حال سؤال اين است كه چه كسى بايد بگويد كه مصلحت ما انسانها مهمتر و مقدم بر مصلحت گاو، گوسفند، آهو و ماهى است؟ در پاسخ بايد گفت: آن كس كه بهوجود آورنده و مالك همه اين موجودات است. آفرينندهاى كه هم انسان را و هم ساير موجودات را آفريده است، مىداند كه ماهى، گوسفند و گاو براى چه آفريده شدهاند. او بايد به ما اجازه دهد كه از گوشت اين حيوانات استفاده كنيم. اگر اجازه او نباشد، خوردن اين گوشتها نادرست و حرام است؛ همانطور كه اگر شما گوسفندى را بدون ذكر نام خدا سر ببُريد، گوشتش حرام مىشود؛ چرا؟ چون اين حيوان هم مخلوق خدا و بقاى حياتش داراى مصلحت است و بايد آن كس كه گوسفند را آفريده، به شما اجازه دهد كه به حيات آن خاتمه دهيد وگرنه شما چنين حقى را نداريد. خدا هم فرموده خاتمه دادن به حيات اين حيوان و استفاده از گوشت آن با شرايط خاصى مجاز است و از جمله شرايط آن، ذكر نام خدا به هنگام ذبح آن است.
مصلحتهايى كه ما مىسنجيم، در دايره فكر خويش و در چهارچوب حيات دنيوى است و ديگر مصالح را ناديده مىگيريم؛ اما خداى جهان آفرين كه همه هستى از آنِ اوست، حاصل جمع جبرى را در نظر مىگيرد و فرمولى را ارائه مىدهد كه پايهگذار نظام احسن و داراى بيشترين مصالح باشد. البته ممكن است در اين حالت براى برخى، مفاسد و ضررهايى وجود داشته باشد، ولى خداوند مجموع نظام را ملاحظه مىكند و بر اساس نظام احسن و مصالح اقوا، احكام را تشريع مىنمايد.
ما انسانها درست نمىدانيم كه در مسير زندگى خويش به چه مقامها و كمالاتى مىتوانيم
نظریه حقوقی اسلام ج1
جلسه دهم: تكليف، قدرت، مصلحت