صفحه ٤٢٠

قُل لَّن يَنفَعَكُمُ الْفِرَارُ إِن فَرَرْتُم مِّنَ الْمَوْتِ أَوِ الْقَتْلِ وَإِذًا لَّا تُمَتَّعُونَ إِلَّا قَلِيلًا (۱۶) قُلْ مَن ذَا الَّذِي يَعْصِمُكُم مِّنَ اللَّهِ إِنْ أَرَادَ بِكُمْ سُوءًا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ رَحْمَةً ۚ وَلَا يَجِدُونَ لَهُم مِّن دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا (۱۷) ۞ قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الْمُعَوِّقِينَ مِنكُمْ وَالْقَائِلِينَ لِإِخْوَانِهِمْ هَلُمَّ إِلَيْنَا ۖ وَلَا يَأْتُونَ الْبَأْسَ إِلَّا قَلِيلًا (۱۸) أَشِحَّةً عَلَيْكُمْ ۖ فَإِذَا جَاءَ الْخَوْفُ رَأَيْتَهُمْ يَنظُرُونَ إِلَيْكَ تَدُورُ أَعْيُنُهُمْ كَالَّذِي يُغْشَىٰ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ ۖ فَإِذَا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوكُم بِأَلْسِنَةٍ حِدَادٍ أَشِحَّةً عَلَى الْخَيْرِ ۚ أُولَٰئِكَ لَمْ يُؤْمِنُوا فَأَحْبَطَ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ ۚ وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرًا (۱۹) يَحْسَبُونَ الْأَحْزَابَ لَمْ يَذْهَبُوا ۖ وَإِن يَأْتِ الْأَحْزَابُ يَوَدُّوا لَوْ أَنَّهُم بَادُونَ فِي الْأَعْرَابِ يَسْأَلُونَ عَنْ أَنبَائِكُمْ ۖ وَلَوْ كَانُوا فِيكُم مَّا قَاتَلُوا إِلَّا قَلِيلًا (۲۰) لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا (۲۱) وَلَمَّا رَأَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزَابَ قَالُوا هَٰذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَصَدَقَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ ۚ وَمَا زَادَهُمْ إِلَّا إِيمَانًا وَتَسْلِيمًا (۲۲)


بگو: «اگر از مرگ یا کشته شدن فرار کنید، سودى به حال شما نخواهد داشت; و در آن هنگام جز بهره کمى (از زندگانى) نخواهید گرفت.» (۱۶) بگو: «چه کسى مى تواند شما را از اراده خدا نگه دارد اگر او بدى یا رحمتى را براى شما اراده کند؟!» و آنها جز خدا هیچ سرپرست و یاورى براى خود نخواهند یافت. (۱۷) خداوند کسانى که مردم را (از جنگ) باز مى داشتند و کسانى را که به برادران خود مى گفتند: «به سوى ما بیایید (و خود را از معرکه بیرون کشید)» بخوبى مى شناسد; و آنها (مردمى ضعیفند و) جز اندکى پیکار نمى کنند. (۱۸) آنها (در همه چیز) نسبت به شما بخیلند; و هنگامى که (لحظات) ترس (و بحرانى) پیش آید، مى بینى آنچنان به تو نگاه مى کنند، و چشمهایشان در حدقه مى چرخد، مانند کسى که مى خواهد قالب تهى کند! امّا وقتى حالت خوف و ترس فرو نشست، زبانهاى تند و گزنده خود را با انبوهى خشم بر شما مى گشایند (و سهم خود را از غنایم مطالبه مى کنند.) در حالى که در مال حریص و بخیلند; آنها (هرگز) ایمان نیاورده اند، از این رو خداوند اعمالشان را حبط و نابود کرد; و این (کار) بر خدا آسان است. (۱۹) آنها گمان مى کنند هنوز لشکر احزاب نرفته اند; و اگر برگردند (آنان از ترس) دوست مى دارند مى توانستند در میان اعراب بادیه نشین پراکنده (و پنهان) شوند و از اخبار شما جویا گردند; و اگر در میان شما بودند جز اندکى پیکار نمى کردند. (۲۰) به یقین براى شما در زندگى پیامبر خدا سرمشق نیکویى بود، براى آنها که امید به رحمت خدا و روز بازپسین دارند و خدا را بسیار یاد مى کنند. (۲۱) (امّا) مؤمنان وقتى لشکر احزاب را دیدند گفتند: «این همان چیزى است که خدا و پیامبرش به ما وعده داده، و خداوپیامبرش راست گفته اند.» و این (موضوع) جز بر ایمان و تسلیم آنان نیفزود. (۲۲)