صفحه ٢٠٩

سوره غافر

اين سوره هشتاد و پنج آيه دارد و مكى است.
نام اين سوره «غافر» از آيه سوم گرفته شده است كه خداوند را «غافِرِ الذَّنْبِ» بخشنده گناهان معرّفى مى كند. نام ديگر اين سوره، «مؤمن» است، به جهت شخصى كه در دستگاه فرعون بود و ايمان خود را كتمان مى كرد تا بتواند به موسى كمك كند. ماجراى اين فرد كه به «مؤمن آل فرعون» معروف گشته در آيات 28 به بعد اين سوره آمده است.
محتواى اين سوره علاوه بر داستان موسى، نوح و عاد و ثمود، معارف توحيد و معاد و حكمت الهى است و حدود بيست آيه درباره ى مؤمن آل فرعون است كه در جاى ديگر قرآن نيامده است.
در قرآن هفت سوره ى پى در پى با آيه ى «حم» آغاز مى شود كه اين سوره، اولين آنهاست و بقيه عبارتند از: فصّلت، شورى ، زخرف، دخان، جاثيه و احقاف و گاهى «حواميم» گفته مى شوند.
در روايات، خواندن سوره هاى «حواميم» در نماز شب سفارش شده و از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نقل شده كه «حواميم» مغز قرآن است.
در حديث مى خوانيم: «حواميم» تاج قرآن و گل هاى خوشبوى آن است و خداوند قارى اين سوره ها و همسايگان و بستگان و دوستان او را مورد لطف قرار مى دهد و عرش و كرسى براى او استغفار مى كنند. «1»