معارف بوک

سوره ص، آيه 88- 87

نكته ها:
رابطه ميان گوينده و گفتار چهار نوع است:
الف) هم گوينده باطل است، هم سخن باطل است.
ب) گوينده بر باطل است، ولى سخن حقّى مى گويد.
ج) گوينده بر حقّ است ولى حرفش باطل است.
د) هم گوينده حقّ است و هم كلام او حقّ است.
خداوند، هم خودش حقّ است و هم سخنش حقّ است. «قالَ فَالْحَقُّ وَ الْحَقَّ أَقُولُ»
در آغاز اين سوره، سخن از ذكر به ميان آمد، «ص وَ الْقُرْآنِ ذِي الذِّكْرِ» در پايان سوره نيز از ذكر اين گونه ياد شده است: «إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعالَمِينَ»
مراد از تكلّف كه پيامبر آن را از خود نفى مى كند، آن است كه من سخنانم روشن و منطقى است و چيزى را بر شما تحميل نمى كنم. «ما أَنَا مِنَ الْمُتَكَلِّفِينَ»
چنانكه در ذيل آيه 67 اين سوره: «قُلْ هُوَ نَبَأٌ عَظِيمٌ» گفتيم، بر اساس روايات مراد از «نَبَأٌ عَظِيمٌ» خبر ولايتِ علىّ بن ابى طالب عليهما السلام است كه آيه پايانى سوره نيز همانند آنجا، از ضميرِ «هو» استفاده كرده و مى فرمايد: اين خبر پس از مدّتى آشكار گشته و از آن آگاه مى شويد. «إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعالَمِينَ وَ لَتَعْلَمُنَّ نَبَأَهُ بَعْدَ حِينٍ»
جالب آنكه در آيات ديگر نيز مزد رسالت پيامبر، مودّت اهل بيت ذكر شده و در اين آيات نيز پس از نفى مزد مادّى بر رسالت، به اين امر توجّه شده است.
پيام ها:
1- خداوند جز حقّ نمى گويد. (مقدّم شدن كلمه ى «حق» بر «اقول» نشانه ى آن است كه او جز حقّ نمى گويد). «وَ الْحَقَّ أَقُولُ»
2- در برابر تأكيد اهل باطل، شما نيز با جدّيت سخن بگوييد. شيطان گفت: