صفحه ٩٢

(1550)4- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ خَلَّادٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا علیه السلام يَقُولُ لَيْسَ الْعِبَادَةُ كَثْرَةَ الصَّلَاةِ وَ الصَّوْمِ إِنَّمَا الْعِبَادَةُ التَّفَكُّرُ فِى أَمْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏.
5- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ سَهْلٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ رِبْعِيٍّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ صلی الله علیه و آله إِنَّ التَّفَكُّرَ يَدْعُو إِلَى الْبِرِّ وَ الْعَمَلِ بِهِ‏.

 بَابُ الْمَكَارِمِ

1- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْهَيْثَمِ بْنِ أَبِى مَسْرُوقٍ عَنْ يَزِيدَ بْنِ إِسْحَاقَ شَعِرٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ الْمَكَارِمُ عَشْرٌ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَكُونَ فِيكَ فَلْتَكُنْ فَإِنَّهَا تَكُونُ فِى الرَّجُلِ وَ لَا تَكُونُ فِى وَلَدِهِ وَ تَكُونُ فِى الْوَلَدِ وَ لَا تَكُونُ فِى


تا از آنها بوجودش پى برد، و مقصود از انديشيدن در قدرتش انديشيدن در خلقت بشر از مشتى خاك و روزى دادن همه افراد و امثال اينهاست تا نتيجه گيرد كه‏چنين قدرتی ميتواند دوباره اين بشر را زنده كند و از آنها حساب كشد و نيز بداند خلقت اين دستگاه عظيم‏ جهان، ياوه و بيهوده نيست، بى‏منظور و بى‏ هدف نباشد، چنانكه در آيات شريفه قرآن طريقه تفكر بهمين روش بيان شده‏است و آنچه ممنوع است تنها تفكر در ذات و حقيقت خداست كه چون از محيط فكر بشر بالاتر است، جز بهت وسرگردانى نتيجه ديگرى ندارد.
4-  امام رضا عليه السلام مي فرمود: عبادت بنماز و روزه بسيار نيست، همانا عبادت انديشيدن در امر خداى عزوجل است.
 شرح - يعنى عبادت منحصر بنماز و روزه بسيار نيست، بلكه عبادت كامل، تفكر در امر خدا است اگر چه نتيجه ‏اش نماز و روزه اندك، ولى ‏با معرفت و نورانيت قلب باشد.
5-  اميرالمؤمنين صلوات الله عليه فرمود: انديشيدن انسانرا به نيكى و انجام آن مي كشاند.
 شرح - گويا مراد به نيكى فهميدن معارف حقه و صفات حميده و تحلى نفس بدانها ميباشد و مراد بانجام آن، عمل كردن بواجبات ومستحبات و قضاء حوائج خلق و انجام ساير كارهاى نيك است.

 باب مكارم‏

 توضيح - مكارم صفاتى است موجب كرامت و شرف و بزرگوارى انسان ميشود، و از صفات نيك عادى بالاتر است.
1-حسين بن عطيه گويد: امام صادق (ع) فرمود: مكارم ده چيز است، اگر ميتوانى آنها را داشته باش، زيرا گاهى شخصى آنها را دارد و فرزندش ندارد و گاهى در فرزند هست و در پدرش نيست، و گاهى در برده هست و در آزاد نيست، عرض شد: آنها چه هستند؟ فرمود: نوميدى حقيقى (از آنچه