صفحه ١٧٩

 بَابُ الْمُدَارَاةِ

1- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله ثَلَاثٌ مَنْ لَمْ يَكُنَّ فِيهِ لَمْ يَتِمَّ لَهُ عَمَلٌ وَرَعٌ يَحْجُزُهُ عَنْ مَعَاصِى اللَّهِ وَ خُلُقٌ يُدَارِى بِهِ النَّاسَ وَ حِلْمٌ يَرُدُّ بِهِ جَهْلَ الْجَاهِلِ.
2- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ قَالَ سَمِعْتُ جَعْفَراً علیه السلام يَقُولُ جَاءَ جَبْرَئِيلُ علیه السلام إِلَى النَّبِيِّ صلی الله علیه و آله فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ رَبُّكَ يُقْرِئُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ دَارِ خَلْقِي.
(1835)3- عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ حَبِيبٍ السِّجِسْتَانِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ فِى التَّوْرَاةِ مَكْتُوبٌ فِيمَا نَاجَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ علیه السلام يَا مُوسَى اكْتُمْ مَكْتُومَ سِرِّى فِى سَرِيرَتِكَ وَ أَظْهِرْ فِى عَلَانِيَتِكَ الْمُدَارَاةَ عَنِّى لِعَدُوِّى وَ عَدُوِّكَ مِنْ خَلْقِى وَ لَا تَسْتَسِبَّ لِى عِنْدَهُمْ بِإِظْهَارِ مَكْتُومِ سِرِّى  فَتُشْرِكَ عَدُوَّكَ وَ عَدُوِّى فِى سَبِّى.
4- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ حَمْزَةَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله أَمَرَنِى رَبِّى بِمُدَارَاةِ النَّاسِ كَمَا أَمَرَنِى بِأَدَاءِ الْفَرَائِضِ.


و چون سخن گويد: نيكوكار يا بدكردار نوشته شود.

 باب: مدارا و سازگارى

1-  رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: سه چيز است كه هركه نداشته باشد، هيچ كارش تمام نيست: پرهيزكارى كه او را از نافرمانى خدا باز دارد، و خلقى كه بسبب آن با مردم بسازد و بردبارى كه نادانى نادان را با آن رد كند.
2-  امام صادق (ع) مى فرمود: جبرئيل عليه السلام نزد پيغمبر صلى الله عليه و آله آمد و عرض كرد: اى محمد پروردگارت سلام مى رساند و مى گويد: با مخلوقم مدارا كن.
3- امام باقر عليه السلام فرمود: در تورات نوشته است، از جمله مناجات خداى عزوجل با موسى بن عمران اين بود كه: اى موسى! راز پنهان مرا در باطن خويش پوشيده دار و در آشكارت سازگارى با دشمن من و دشمن خود را از جانب من اظهار كن و با اظهار راز پنهانم سبب دشنام دادن آنها به من مشو تا در دشنام دادن من شريك دشمن خود و دشمن من گردى.
4- رسول خدا (ص) فرمود: پروردگارم مرا بسازگارى با مردم امر فرمود. چنانكه بانجام واجبات امر فرمود.