صفحه ٦٥

چون باطنى ترين، يعنى جامع ترين مرتبه وجود است و هرچيز كه باطنى تر و مجرّدتر شد، حضورش شديدتر خواهد شد و جايى نيست كه از حضورش خالى باشد مثل حضور نفس در بدن.
اين نحوه حضور و اين نحوه وجود، تنها وسيله ارتباط انسانيت انسان با عالَمِ غيب است، و لذا اين حالت را واسطه فيض مى گويند. چون شما انسانيد و براى به كمال رسيدنتان بايد در انسانيت، كامل شويد، پس بايد از طريق انسانِ كامل، كمالات انسانى خود را از خدا بگيريد و لذا آن حضرت براى شما واسطه فيض است. از آن جا كه او كون جامع است و همه مراتب وجود را در خود دارد و واسطه فيض براى كلّ هستى است، منتها به نحو جداجدا، به نحوى كه از مرتبه عقل آن حضرت، عالم عقل و عالم جبروت بهره مى گيرند و از مرتبه مثال آن حضرت، عالم مثال و ملكوت بهره مى گيرند و عالم ناسوت از نزول مرتبه مثالى آن حضرت تحقّق مى يابد، ولى آن حضرت واسطه فيض است براى انسان ها به نحو جامع، انسان ها از مقام جامعيت آن حضرت مى توانند برخوردار شوند و در انسانيت كامل گردند.

توسّل به ولايت ائمه (عليهم السلام) يا طريقه ارتباط با غيب عالم 
تا اين جا تئورى مسئله روشن شد كه يك وجودِ غيبى كلّى به نام عين الانسان در هستى وجود دارد و اين عين الانسان هويتى انسانى دارد. شما براى انسان شدنتان يك راه بيشتر نداريد و آن اين است كه از طريق