صفحه ٨٨

بيشترين بهره را مى بريد. إن شاءالله با توجه به وجود مقدس آن حضرت چنين چيزى براى همه ما محقق بشود.

موجود بودنِ موعود
يكى از مسائلى كه شيعه به آن معتقد است و يكى از نكات عميق تفكر شيعه است «موجود» بودن «موعود» است. و اين نحوه عقيده، نشانه شعور بزرگ و واقع بينى ارزشمند شيعه است، كه بعداً بدان خواهيم پرداخت. در اين مطلب هيچ شكى نيست كه همه اديان تا اين جا را معتقدند كه موعودى هست و با دجّالِ آخرالزمان مى جنگد و جهان را به يك عدالت و معنويت آرمانى مى رساند؛ و اين عقيده، هم مبانى دينى دارد هم مبانى فلسفى. آنچه شيعه متوجه است و به گفته هانرى كُربَن؛ «1» همين سبب زنده بودن مكتب تشيع شده اين است كه آن موعود، هم اكنون موجود است. يعنى اين طور نيست كه امام زمان (عج) در آخر تاريخ عالَم، موجود شوند و سپس ظهوركنند. بلكه آخرالزمان، ظرف ظهور وجود مقدس امام زمان (عج) است. يعنى وجودى كه قبلًا هم بوده، درآخرالزمان ظاهر مى شود.
ابتدا باب بحث را از نظر استدلالى تا حدى باز مى كنيم و سپس به زواياى ديگر آن مى پردازيم، البته در بحث «آخرالزمان؛ شرايط ظهور باطنى ترين بُعد هستى» و يا در بحث «نحوه حضور حضرت حجت (عج) در هستى» از زاويه ديگرى حضور وظهور حضرت را عرض كرده ايم. اميد