معارف بوک

است و هستى در قبضه آن مقام است، نمى يابند. مثلًا در حديث قدسى داريم كه  «لَولاكَ لَما خَلَقْتُ الْافْلاكَ» يعنى اى پيامبر اگر تو نبودى افلاك را خلق نمى كردم. مردم عادى از اين حديث در حدّ غايت و هدف آخرين خلقت، مطالبى را درك مى كنند. در حالى كه اين حديث هم اشاره به مبدأ دارد و هم غايت. يعنى شروع هستى به حضرت است، غايت هستى هم به حضرت است. «1» سوالى كه اين جا مطرح مى شود اين است كه آيا عالَم هستى را براى حضرت خلق كرده اند يا خود حضرت واسطه خلقت بقيه عالم هستند؟ اين كه مى فرمايد: اگر تو نبودى خلقت عالَم نبود؛ يعنى عالم را براى تو خلق كرديم يا عالَم را از تو خلق كرديم؟ توجه به مقام واسطه فيض بودن، اين مسئله را حل مى كند. يعنى تا مقام حضرت نباشد، بقيه هم نيستند، بقيه موجودات از مقام حضرت مى ريزند. دقت كنيد؛ گفتيم از مقام حضرت، و نه شخص او.
بنابراين مقام امام بالاتر از اين حرف هاست كه ما بخواهيم او را محدود به مكان و زمان و عالم مادى و حتى محدود به عالم ملائك كنيم. ما در شناخت امام (ع) بيشتر، اسيرِ ذهنيت هاى خودمان هستيم، مثل مورچه اى كه گمان مى كند خداوند دو شاخك دارد. بشرى كه محدود به زمان و مكان و خيالات است، مقام امام را محدود به مكان و زمان مى پندارد. امام صادق (ع) مى فرمايند: «حَديثُنا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لا يَحتَمِلُهُ الّا مَلَكٌ