صفحه ١٨

شاخه هاى اخلاق
همان گونه که در گذشته گفته شد اخلاق بر دو نوع است: اخلاق عمومى و اخلاق خصوصى.

اخلاق عمومى
منظور از اخلاق عمومى آن دسته از صفات اخلاقى است که براى همه انسان ها بدون استثناء، حتّى انبیا و اولیاى الهى، و در هر زمان و مکان تخلّق به آن لازم است، مانند شجاعت، صداقت، امانت، تواضع و مانند آن. در این گونه سجایاى اخلاقى هیچ تفاوتى میان انسان ها نیست و همگى در آن شریک اند. به دو حدیث در این زمینه توجّه بفرمایید:

1. گستره وسیع صداقت و امانت
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «اِنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ لَم یَبعَث نَبِیّاً اِلّا بِصِدقِ الحَدیثِ وَأَداءِ الاْمانَةِ إِلى البِرِّ وَالفاجِرِ؛ خداى عزوجل هیچ پیامبرى را به سوى مردم نفرستاد مگر این که به صداقت در گفتار و اداى امانت به نیکوکار و بدکردار، سفارش کرد».(1)
این روایت نشان مى دهد که صداقت و امانت جزء اخلاق عمومى، و رعایت آن بر همگان لازم است.