معارف بوک

و این که خداوند حیاء را در طبیعت و فطرت انسان قرار داده تا بتواند خود را از گناهان و زشتى ها حفظ کند، نکته ظریفى است و پیام هاى مهمّى دارد.

ج) تعریف غزالى
غزالى، که از علماى اهل سنّت است، حرف هاى خوبى دارد والبته اشتباهاتى نیز در آثارش به چشم مى خورد؛ چراکه تمایلات صوفیانه داشت، امّا مطالب خوب او زیاد است. مرحوم فیض کاشانى مطالب خوب او را از کتاب احیاءالعلوم جدا کرده و در کتابى به نام المحجّة البیضاء منتشر کرده است. غزالى، طبق آنچه در مجموعه رسائل آمده، مى گوید: «اعلم ان الحیاء اول مقام من مقامات المقربین کما ان التوبة اول مقام من مقامات المتقین؛ بدان که حیاء نخستین گام مقربان درگاه الهى است، همان گونه که توبه گام اوّل متّقین و طالبان سیر و سلوک است».(1)
مقربان درگاه الهى از خداوند شرم مى کنند و مرتکب کارهاى زشت نمى شوند، همان گونه که اهل تقوا از خطاهاى خود توبه کرده و با اشک ندامت و انجام اعمال صالح آینده، گذشته خود را جبران مى کنند.