صفحه ٢٥٢

سنگین را از دوش بندگان خدا بردارد و غل و زنجیرها را از آن ها برگیرد.
آزاد کردن مردم از کفر و بى ایمانى، جهالت، صفات زشت، خرافات، و کارهاى زشت و بیهوده اى که انجام مى دادند، ازجمله مصادیق برداشتن غل و زنجیرها از ملّت هاست.
آنچه گفته شد نمونه اى از اصل آزادى در اسلام از نظر قرآن بود. به نمونه اى نیز از روایات توجّه فرمایید: پیامبر گرامى اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمودند: خداوند گناه سه نفر را نمى آمرزد :
1. «مَن ظَلَمَ اَجیراً حَقَّهُ؛ کسى که حق کارگرى را ادا نکند و به او ظلم روا دارد»، بلکه دستور داده شده مزد کارگر پیش از آن که عرقش خشک شود پرداخت گردد.(1)
2. «وَ مَن ظَلَمَ امرَأَةً مَهرَها؛ و کسى که مهریه همسرش را به ظلم از او دریغ کند». واى به حال مردهایى که براى نپرداختن مهریّه همسرانشان آنقدر آن ها را تحت فشار قرار مى دهند تا مجبور شوند درمقابل طلاق آن را ببخشند.
3. «وَ مَن باعَ حُرَّاً؛ و کسى که انسان آزادى را بفروشد».(2)
یعنى آزادى او را سلب کرده، و وى را برده دیگران کند