فَوْقَ الْإِيمَانِ بِدَرَجَةٍ وَ الْيَقِينُ فَوْقَ التَّقْوَى بِدَرَجَةٍ وَ مَا قُسِمَ فِى النَّاسِ شَيْءٌ أَقَلُّ مِنَ الْيَقِينِ.
3- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ رِئَابٍ عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْيَنَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ علیه السلام يَقُولُ إِنَّ اللَّهَ فَضَّلَ الْإِيمَانَ عَلَى الْإِسْلَامِ بِدَرَجَةٍ كَمَا فَضَّلَ الْكَعْبَةَ عَلَى الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ.
(1540)4- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ الْجَهْمِ أَوْ غَيْرِهِ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ الْكَلْبِيِّ عَنْ عَبْدِ الْحَمِيدِ الْوَاسِطِيِّ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام يَا أَبَا مُحَمَّدٍ الْإِسْلَامُ دَرَجَةٌ قَالَ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ وَ الْإِيمَانُ عَلَى الْإِسْلَامِ دَرَجَةٌ قَالَ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ وَ التَّقْوَى عَلَى الْإِيمَانِ دَرَجَةٌ قَالَ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ وَ الْيَقِينُ عَلَى التَّقْوَى دَرَجَةٌ قَالَ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ فَمَا أُوتِيَ النَّاسُ أَقَلَّ مِنَ الْيَقِينِ وَ إِنَّمَا تَمَسَّكْتُمْ بِأَدْنَى الْإِسْلَامِ فَإِيَّاكُمْ أَنْ يَنْفَلِتَ مِنْ أَيْدِيكُمْ.
5- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يُونُسَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا علیه السلام عَنِ الْإِيمَانِ وَ الْإِسْلَامِ فَقَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ علیه السلام إِنَّمَا هُوَ الْإِسْلَامُ وَ الْإِيمَانُ
كمتر از يقين پخش نشده است.
شرح - تقوى از ماده وقايت و در لغت بمعنى نگهدارى كامل است: و در عرف شرع نگهداشتن نفس است از آنچه در آخرت برايش زياندارد و آنرا سه مرتبه است: 1- نگهدارى نفس از عذاب مخلد بسبب ايمان و اصلاح عقايد، 2- نگهدارى نفس از آنچه نزد شرع گناه محسوبست 3- نگهدارى دل از آنچه او را بغير حق مشغول كند، و اين مرتبه خواص و اولياء الله است، و جمله اخير روايت دلالت دارد بر اينكه استعدادات ذاتى و عنايات الهى در مراتب ايمان و يقين دخيل است.
3-حمران بن اعين گويد: شنيدم امام باقر(ع) مي فرمود: همانا خدا ايمان را بر اسلام بيك درجه فضيلت داده، چنانكه كعبه را بر مسجد الحرام فضيلت داده است (بحديث 1506- 1509 رجوع شود).
4- ابوبصير گويد، امام صادق (ع) بمن فرمود: اى ابا محمد! اسلام يكدرجه است؟ گفتم آرى، فرمود: و ايمان يكدرجه بالاى اسلامست؟ گفتم: آرى، فرمود: و تقوى يك درجه بالاى ايمانست؟ گفتم: آرى، فرمود: و يقين يكدرجه بالاى تقوى است؟ گفتم آرى، فرمود بمردم چيزى كمتر از يقين داده نشد، و شما بپائينترين (نزديكترين) درجه اسلام چسبيده ايد، مبادا از چنگتان بپرد (گويا مقصود ضعفاء شيعه است كه فقط ولايت را دارند بدون تقوى و يقين، و سخن امام اشاره دارد باينكه اشخاصيكه در درجات پائين ايمان باشند خطر از دست دادن عقايد بآنها نزديك است، بخلاف كسانيكه داراى تقوى و يقينند).
5- يونس گويد: از امام رضا (ع) راجع بايمان و اسلام پرسيدم، فرمود: امام باقر (ع) فرموده است: همانا دين فقط اسلامست، و ايمان يك درجه بالاتر از آنست و تقوى يكدرجه بالاتر از ايمانست و