صفحه ١١٠

 پيشگويى فتنه‌‌هاى پس از پيامبر
پيامبر(صلى الله عليه وآله) بعد از اطمينان دادن به حضرت على(عليه السلام) مبنى بر تحقق آرزويش و تكرار بشارت شهادت، آن حضرت رامورد خطاب قرار مى‌‌دهد و انواعى از فتنه‌‌هايى كه به دست دنياپرستان در دين واقع مى‌‌شود، بيان مى‌‌كند. حضرت در بيان خويش بر سه نوع فتنه تكيه مى‌‌كنند: يا عَلىُّ اِنَّ القَومَ سَيُفْتَنُونَ بِاَمْوالِهِمْ وَيَمُنُّونَ بِدينِهِمْ عَلَى رَبِّهِمْ وَيَتَمَنَّوْنَ رَحْمَتَهُ وَ يَأْمَنُونَ سَطْوَتَهُ يَسْتَحِلُّونَ حَرامَهُ بِالشُّبَهَاتِ الْكَاذِبَةِ وَ الاَْهْواءِ السّاهِيَةِ، فَيَسْتَحِلُّونَ الْخَمْرَ بِالنَّبيذِ وَالسُّحْتَ بِالْهَدِيَّةِ وَالرِّبَا بِالْبَيْع(78).
1. فتنه مالى
اولين مسأله‌‌اى كه پيامبر به آن اشاره مى‌‌كنند فتنه در اموال است. بر كسانى كه اطلاعى از فقه اسلامى دارند پوشيده نيست كه بخش عظيمى از احكام عملى اسلام درباره اموال و كسب و تجارت و امور اقتصادى است. در اسلام حقوق افراد به نيكوترين و دقيق‌‌ترين وجهِ ممكن مورد توجه شارع مقدس قرار گرفته است. ضوابط و قواعد خريد و فروش و كسب و تجارت كه شرع مقدس مسلمان‌‌ها را ملزم به رعايت آنها كرده است ضوابط و قواعدى است كه بر اساس مصالح واقعى زندگى اجتماعى انسان‌‌ها تشريع شده است، تا مردم با رعايت آنها از زندگى سالم و سعادت دنيوى و اخروى برخوردار باشند. از آن‌‌جا كه بيش‌‌ترين روابط اقتصادى در جامعه بر اساس بيع و خريد و فروش انجام مى‌‌گيرد و قوام زندگى اجتماعى و تعاون و هم‌‌يارى بين انسان‌‌ها در رفع نيازهاى يكديگر بر داد و ستد و معاملات استوار است، و از طرف ديگر به دليل غريزه زياده‌‌طلبى در انسان، معاملات ربوى، اين بدترين و مبغوض‌‌ترين نوع معامله از نظر اسلام، در ميان مردم شايع بوده است، قرآن مردم را از انجام داد و ستد و معاملات ربوى به شدت منع كرده است. لحن قرآن در منع از اين كار بسيار شديد است، تا جايى كه آن را به منزله جنگ با خداوند