معارف بوک

 قرآن، تنها كتاب آسمانى در اختيار انسان
اگر بخواهيم به همه آنچه درباره قرآن در نهج‌‌البلاغه آمده است بپردازيم بحث بسيار طولانى مى‌‌شود. امام على(عليه السلام) در بيش از بيست خطبه نهج‌‌البلاغه به معرفى قرآن و جايگاه آن پرداخته است و گاه بيش از نصف خطبه به تبيين جايگاه قرآن و نقش آن در زندگى مسلمانان و وظيفه آنان در قبال اين كتاب آسمانى اختصاص پيدا كرده است. ما در اين‌‌جا تنها به توضيح پاره‌‌اى از توصيف‌‌هاى نهج‌‌البلاغه درباره قرآن كريم بسنده مى‌‌كنيم.
امام(عليه السلام) در خطبه 133 مى‌‌فرمايد: وَ كِتابُ اللهِ بَيْنَ اَظْهُرِكُمْ ناطِقٌ لا يَعْيى لِسانُه؛ قرآن در دسترس و جلوى روى شماست. بر خلاف كتب آسمانى اديان ديگر از قبيل كتاب حضرت موسى و حضرت عيسى(عليهما السلام)، قرآن در اختيار شماست. گفتنى است در امم گذشته و به خصوص در بين يهودِ بنى اسرائيل كتاب مقدّس در اختيار عموم مردم نبوده است؛ بلكه تنها نسخه‌‌هاى محدودى از تورات در نزد علماى يهود موجود بوده و براى عموم مردم امكان مراجعه به تورات وجود نداشته است.
درباره كتاب آسمانى حضرت عيسى(عليه السلام) وضع از اين هم نگران كننده‌‌تر بوده و هست؛ زيرا آنچه امروز به نام انجيل در ميان مسيحيان شناخته مى‌‌شود كتابى نيست كه بر حضرت عيسى مسيح(عليه السلام) نازل شده؛ بلكه مطالبى است كه به دست افرادى گردآورى و به نام اناجيل اربعه معروف شده است. بنابراين امم پيشين از دسترسى به كتب آسمانى محروم ماندند. امّا وضعيت در مورد قرآن متفاوت است. كيفيت نزول قرآن و قرائت و تعليم آن از جانب پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) به گونه‌‌اى بود كه مردم مى‌‌توانستند آن را فرا بگيرند و