معارف بوک

قرآن و كلام الهى بنماياند، در واقع نظر خود را ملاك قرار داده، آن را به خداى متعال نسبت مى‌‌دهد. اين نوع مراجعه به قرآن و برداشت از كلام الهى به قدرى مذموم و خطرناك است و آن‌‌چنان موجب ضلالت گمراهى مى‌‌شود كه مرتكبان چنين گناهى در قيامت به سخت‌‌ترين عذاب‌‌ها مبتلا مى‌‌شوند. پيامبر(صلى الله عليه وآله) در اين زمينه نيز مى‌‌فرمايند: مَنْ فَسَّرَ الْقُرآنَ بِرَأْيِهِ فَلْيَتَبَوَأْ مَقْعَدَهُ فى النّار(36)؛ كسى كه قرآن را به رأى خويش تفسير كند جايگاهش در قيامت در آتش است.
بنابراين براى در امان ماندن از بدترين عذاب‌‌ها و پرهيز از افترا به خداى متعال و دورى جستن از سقوط در سراشيبى ضلال بايد هواهاى نفسانى را كنار گذاشت و به ذات اقدسش كه خير محض است و جز خير براى انسان نمى‌‌خواهد ايمان داشت واز خودمحورى پرهيز نمود و خدامحورى را در عمق وجود خود حاكم گردانيد و خود را تسليم او نمود.

 رهنمود على(عليه السلام) براى پرهيز از تفسير به رأى
چنان كه قبلا اشاره شد انسان خواسته‌‌ها و ذهنيت‌‌هايى دارد كه گاه با نظر قرآن موافق نيست و به حسب طبيعت انسانى خود دوست مى‌‌دارد قرآن نيز با نظر و خواسته او موافق باشد و گاه حتى به طور ناخودآگاه ممكن است آن ذهنيت‌‌ها و پيش‌‌داورى‌‌ها در برداشت و فهم او از قرآن تاثير بگذارد. چون چنين خطرى، هر انسانى را در مقام تفسير قرآن تهديد مى‌‌كند و شيطان نيز هر لحظه در پى فرصت است تا با فريب دادن چهره‌‌هاى فرهنگى، كه داعيه فهم دين را نيز دارند، جمعى را از راه حق منحرف كند بسيار بجا و شايسته است به اين قسمت از فرمايش حضرت على(عليه السلام) توجهى ويژه داشته باشيم.
حضرت براى در امان ماندن از كج‌‌فهمى و پرهيز از انحراف احتمالى مى‌‌فرمايد: وَاتَّهِمُوا عَلَيهِ آرائَكُم(37)؛ آنگاه كه در مقام فهم و تفسير قرآن برمى‌‌آييد، پيش‌‌داورى‌‌ها و