معارف بوک

اِسْلامَكُمْ بَلِ اللهُ يَمُنُّ عَلَيْكُمْ اَنْ هَديكُمْ لِلاْيمان(80)؛ مردم بر تو منّت مى‌‌نهند كه اسلام آوردند؟! بگو اسلام آوردن خود را بر من منّت نگذاريد، بلكه اين خداست كه بر شما منّت دارد كه شما را به ايمان هدايت كرده است. اين شما هستيد كه بايد با بندگى و اطاعت و عبادت، اين حق را به طور شايسته ادا كنيد، نه آن‌‌كه به بهانه ايمان آوردن خود را صاحب حق بدانيد و از خداى متعال طلبكار باشيد. بنابراين در بينش دينى، اصل بر بندگى و عبوديت و تسليم در مقابل خداست، نه بر مَنيّت و روح استكبارى در مقابل خدا. پيامبر(صلى الله عليه وآله)داشتن روحيه منيّت و استكبارى به جاى روحيه بندگى و تسليم در مقابل خدا را يكى از مظاهر فتنه در دين معرفى مى‌‌كنند. حضرتش مى‌‌فرمايند بعد از من يكى از مظاهر فتنه در دين اين خواهد بود كه مردم به جاى آن‌‌كه خدا را بر نعمت دين و هدايت شكرگزار باشند و از او به خاطر دين حق ممنون باشند، بر خدا منّت دارند كه دين را پذيرفته‌‌اند و خود را صاحب حق و طلبكار خدا مى‌‌دانند و از خدا [از موضع طلبكارانه] انتظار پاداش و رحمت دارند! همچنين در قبال ايمان آوردن [از موضع متكبرانه] خود را مستحق هيچ نوع مجازاتى نمى‌‌دانند. هر چند خداى متعال هيچ مجازاتى را بدون دليل بر بنده‌‌اى روا نمى‌‌دارد، لكن پيامبر(صلى الله عليه وآله) داشتن چنين روحيه‌‌اى را فتنه در دين مى‌‌داند؛ زيرا صاحبان چنين روحيه‌‌اى، آن‌‌جا كه رعايت دستور دينى با خواسته‌‌هاى نفسانى آنها سازگارى ندارد به راحتى با توجيهات نابجا در صدد فريب خويش و ديگران برمى‌‌آيند. بنابراين، داشتن روحيه استكبارى مذكور در مقابل خدا با حقيقت دين و روح اسلام، كه چيزى جز تسليم در مقابل دين خدا نيست، ناسازگار است.
3. توجيهات دروغين؛ خطرناك‌‌ترين فتنه
خطرناك‌‌ترين فتنه در دين، كه پيامبر(صلى الله عليه وآله) را نگران كرده و با در ميان گذاشتن آن با حضرت على(عليه السلام) مردم را بدان هشدار داده است فتنه و توطئه تحريف در دين و تحليل محرّمات الهى در مقام اعتقاد است. هر چند عدم رعايت احكام شريعت در مقام عمل و داشتن