مقامات آن حضرت است. قرآن نيز مقام تبيين وحى را مورد توجه قرار مى‌‌دهد و آن را از وظايف پيامبر برمى‌‌شمرد: وَ اَنْزَلْنا اِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ اِلَيْهِم(47)؛ و ما قرآن را بر تو نازل كرديم تا آنچه را براى مردم فرو فرستاده شده است تبيين كنى. بعيد نيست كه مقصود از تعليم در آياتى نظير 164 آل‌‌عمران كه تعليم را دركنار تلاوت آورده است نيز بيانگر جايگاه و مقام پيامبر(صلى الله عليه وآله) در تبيين و تفسير وحى و قرآن باشد.
در واقع پيامبر(صلى الله عليه وآله) آن گاه كه در مقام ابلاغ وحى برمى‌‌آيند دو وظيفه مهم بر عهده دارند، يكى آن كه كلام وحى را بر مردم قرائت و تلاوت كنند و ديگر اين‌‌كه مقاصد و مضامين آيات را براى آنان تبيين و تفسير كنند و آنها را با احكام و معارف قرآن آشنا نمايند. قرآن مى‌‌فرمايد: لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ اِذْ بَعَثَ فيهِم رَسُولا مِنْ اَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيهِم َآياتِهِ وَ يُزَكّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ اِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفى ضَلال مُبين(48)؛ خدابر اهل ايمان منّت گذاشت كه رسولى از خودشان در ميان آنان برانگيخت تا براى آنها آيات خدا را تلاوت كند و نفوسشان را از هر نقص و آلايش پاك گرداند و به آنها احكام شريعت و حقايق حكمت را بياموزد، هر چند پيش‌‌تر از آن در گمراهى آشكارى بودند. در اين آيه و آيات مشابهِ آن، وظيفه نخست، يعنى خواندن و قرائت آيات با تعبير «يَتْلوا» بيان شده است و براى بيان وظيفه دوم، يعنى تفسير و تبيين مضامين و احكام، از تعبير «تعليم» استفاده شده است.
در نتيجه، تبيين وحى و تفصيل احكام الهى و تفسير قرآن كريم به معناى مذكور، كارى است كه جز در صلاحيت پيامبر(صلى الله عليه وآله) و امامان معصوم(عليهم السلام) نيست؛ زيرا تنها آنان هستند كه با علم خدادادى به علوم و معارف الهى آشنايند.
فهم علوم اهل‌‌بيت(عليهم السلام) پيش‌‌نياز فهم و تفسير قرآن
اكنون با توجه به نكته قبلى، وظيفه مفسرين به خوبى روشن مى‌‌شود. چنان كه بيان شد،
قرآن در آیینه نهج البلاغه
فصل دوم/ فهم و تفسیر قرآن