معارف بوک

باشند و بدین سبب بر دیگران مقدم شوند؛ اما چنین اهلیتی نیز در آنان وجود نداشت. آنها هرگز شهرتی به عبادت و تقوا نداشتند. امتیاز دیگری که میتواند کسانی را میان مردم محبوب سازد، ویژگی هایی همچون دلاوری و شجاعت است. ممکن است کسانی شجاع و دلیر باشند و در میدان نبرد دلاوری های فراوانی از خود نشان داده باشند و به سبب قهرمانی، مردم آنان را بر دیگران مقدم سازند؛ اما منتخبان سقیفه چنین امتیازی نیز نداشتند؛ چنان که زهرای مرضیه علیها السلام در خطبه فدکیه آنان را فراریان از میادین نبرد خواند. به راستی این انتخاب، همان گونه که صدیقه طاهره علیها السلام فرمود، بسیار عجیب است. چگونه ممکن است مردم در فاصله چند ساعت پس از رحلت رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، افرادی را برگزینند که ویژگی خاص و برجسته ای نداشته باشند؟!
اگر کسی نزدیکی به رسول خدا صلی الله علیه و آله را دلیلی برای انتخاب بداند، امیر مومنان علی علیه السلام خود به این نظر پاسخ داده است. روزی که میخواستند امیر مومنان علیه السلام را به بیعت مجبور کنند، حضرت فرمود: من با شما بیعت نخواهم کرد. من برای این امر از شما سزاوارترم و این شمایید که باید با من بیعت کنید. شما به انصار گفتید: ما از نزدیکان پیامبریم و با این استدلال امر خلافت را به دست گرفتید. من با همین استدلال علیه شما احتجاج میکنم؛ چرا کسی که از من به رسول خدا صلی الله علیه و آله نزدیک تر نیست. پس باید با من بیعت کنید. اما نه تنها کسی به استدلال ایشان توجهی نکرد، بلکه برخی افراد سخن حضرت را با لحنی توهین آمیز این گونه پاسخ دادند: یا علی، تو جوانی(!) بگذار کسانی که از تو مسن تر و با تجربه ترند خلافت کنند(!) اگر بعد از آن تو زنده بودی، نوبت به تو هم میرسد!(238)